Bài giảng Ngữ Văn 9 - Bài 9: Nghị Luận văn học - Đọc: Vẻ đẹp của bài thơ "Cảnh khuya"

 KHỞI ĐỘNG Nhà văn
NHỮNG • Có 4 mô tả
• HS xem từng phần mô tả và đoán xem 
 phần mô tả thú vị ấy đang nhắc đến nhà 
 văn / tác giả nào trong văn học Việt Nam.
• Thời gian: 30s / mô tả Hồi đó, tiểu thuyết “Giông tố” được đăng theo từng kỳ trên Hà Nội Báo, 
nhưng cứ gần đến hạn nộp, Vũ Trọng Phụng lại chẳng nhớ lần trước viết đến 
đâu. Ông ngồi ì ra hút thuốc lào xong lâu lâu lại hỏi loạn lên có ai biết tiểu 
thuyết ''Giông tố" lần trước viết đến đâu rồi không nhưng lại chẳng ai nhớ. 
Cuối cùng Vũ Trọng Phụng phải tìm báo đọc xem mình đã viết đến câu gì để 
viết tiếp. Vũ Bằng miêu tả Vũ Trọng Phụng những ngày này mắt hiếng hẳn đi, 
lưỡi thì lè ra như lưỡi thằn lằn, có khi vừa viết vừa chửi thề. Vũ Trọng Phụng
 Hồi đó, tiểu thuyết “Giông tố” được đăng theo từng kỳ trên 
Hà Nội Báo, nhưng cứ gần đến hạn nộp, Vũ Trọng Phụng lại 
chẳng nhớ lần trước viết đến đâu. Ông ngồi ì ra hút thuốc lào 
xong lâu lâu lại hỏi loạn lên có ai biết tiểu thuyết ''Giông tố" lần 
trước viết đến đâu rồi không nhưng lại chẳng ai nhớ. Cuối cùng 
Vũ Trọng Phụng phải tìm báo đọc xem mình đã viết đến câu gì 
để viết tiếp. Vũ Bằng miêu tả Vũ Trọng Phụng những ngày này 
mắt hiếng hẳn đi, lưỡi thì lè ra như lưỡi thằn lằn, có khi vừa viết 
vừa chửi thề. Cuối tháng phải nộp bản thảo thì cả 2 đã nảy ra sáng kiến là đổi 
tác phẩm cho nhau viết. Nam Cao thì mạnh khoản tả nhân vật, nên 
những đoạn cần miêu tả nhân vật, Tô Hoài lại nhờ Nam Cao viết giùm. 
Ngược lại, Tô Hoài giỏi tả cảnh nên mỗi khi Nam Cao buồn chán 
không muốn viết thì Tô Hoài lại viết giúp với dàn ý không thể “chi tiết” 
hơn: sắp mưa, bờ ao có bụi tre, buổi chiều, mấy trang cũng được. Tô Hoài, Nam Cao
 Cuối tháng phải nộp bản thảo thì cả 2 đã nảy ra sáng kiến là 
đổi tác phẩm cho nhau viết. Nam Cao thì mạnh khoản tả nhân 
vật, nên những đoạn cần miêu tả nhân vật, Tô Hoài lại nhờ 
Nam Cao viết giùm. Ngược lại, Tô Hoài giỏi tả cảnh nên mỗi 
khi Nam Cao buồn chán không muốn viết thì Tô Hoài lại viết 
giúp với dàn ý không thể “chi tiết” hơn: sắp mưa, bờ ao có bụi tre, 
buổi chiều, mấy trang cũng được. Ông theo trường phái mặc kệ deadline, cái gì vui vẻ thì mình ưu 
tiên. Dù Tết nhất ngập việc nhưng Nguyễn Công Hoan vẫn ung 
dung, vừa viết tiểu thuyết cho tờ báo này vừa soạn truyện ngắn cho tờ 
báo kia, vừa vui tay chầu rìa tổ tôm vừa đánh bài tam cúc tí. Nguyễn Công Hoan
 Ông theo trường phái mặc kệ deadline, cái 
 gì vui vẻ thì mình ưu tiên. Dù Tết nhất ngập 
 việc nhưng Nguyễn Công Hoan vẫn ung 
 dung, vừa viết tiểu thuyết cho tờ báo này vừa 
 soạn truyện ngắn cho tờ báo kia, vừa vui tay 
 chầu rìa tổ tôm vừa đánh bài tam cúc tí. BÀI 9:
Nghị luận
 văn học I. KIẾN THỨC NGỮ VĂN
 Think Pair Share
 3' 2' 3'
• HS làm việc cá nhân: Đọc phần Tri thức ngữ văn và hoàn thành 
 Phiếu học tập số 1 trong thời gian 5 phút
• Trao đổi kết quả với bạn bên cạnh theo cặp trong 1 phút
• Chia sẻ kết quả với cả lớp VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
 Văn học
 Là loại văn bản nghị luận, trong đó người viết trình bày quan điểm, 
 đánh giá của mình về một vấn đề thuộc lĩnh vực văn học (tác phẩm, 
 tác giả, thể loại,...) VĂN BẢN NGHỊ LUẬN
 Văn học
 Là vấn đề chính (về tác phẩm, tác giả, thể loại, ) được 
 Luận nêu ra để bàn luận trong văn bản.
 đề Thường thể hiện ở nhan đề, phần mở đầu hoặc được 
 suy luận từ toàn bộ văn bản. VĂN BẢN NGHỊ LUẬN Văn học
 Luận điểm là những ý chính được triển khai nhằm cụ thể 
 Luận hóa luận đề.
 Lí lẽ Bằng chứng
 điểm Là những câu văn, đoạn văn, dòng thơ, chi 
 những điều được nêu 
 tiết, hình ảnh, được dẫn từ tác phẩm văn 
 ra một cách có căn 
 học; hoặc những tài liệu, trích dẫn liên quan 
 cứ, hợp lôgic để làm 
 đến tác phẩm, tác giả, thể loại, được đưa ra 
 rõ tính đúng đắn của 
 nhằm chứng minh, củng cố cho lí lẽ.
 luận điểm. MỐI QUAN HỆ GIỮA LUẬN ĐỀ, LUẬN ĐIỂM, 
LÍ LẼ, BẰNG CHỨNG TRONG VĂN BẢN NGHỊ LUẬN II. ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
Vẻ đẹp của bài thơ 
 "Cảnh khuya"
 _Lê Trí Viễn_ 1. Chuẩn bị đọc
 Thử tài dự đoán!
 Nhan đề văn bản chúng ta sẽ học là Vẻ đẹp 
 của bài thơ “Cảnh khuya”. Theo dự đoán 
 của em, văn bản sẽ nói tới những vẻ đẹp 
 nào của bài thơ? 2. Đọc văn bản
 Hướng dẫn đọc văn bản
 • Giọng điệu: Khúc chiết, rõ ràng; giàu cảm xúc ở những đoạn 
 bình luận về chất trữ tình của bài "Cảnh khuya" và tâm hồn 
 của Hồ Chủ Tịch.
 • Lắng nghe, theo dõi văn bản, gạch chân vào những ý chính, 
 tự ghi chú và trả lời các câu hỏi theo dõi trong khi đọc. 2. Đọc văn bản
 Tiêu chí Có Không
Đọc trôi chảy, không bỏ từ, thêm từ.
Đọc to, rõ bảo đảm trong không gian lớp học, cả lớp cùng nghe được.
Tốc độ đọc phù hợp.
Sử dụng giọng điệu khác nhau để thể hiện được rõ quan điểm, thái độ 
trong mạch lập luận của người viết. 2. Đọc văn bản
 Ghép nối tài ba
 A B
 vẻ đẹp của tiếng suối; vẻ đẹp của trăng, 
 Văn bản bình luận về 
 cây và hoa; vẻ đẹp của người chưa ngủ.
 Hồ Chí Minh bài thơ Cảnh khuya
 Những vẻ đẹp của bài 
 vượt lên cái bình thường
 thơ được nên lên là 
 là tác giả của bài thơ được bình luận 
 Siêu việt
 trong văn bản.