Bài giảng Ngữ Văn 8 - Bài 7: Thơ đường luật - Viết: Viết bài văn phân tích một tác phẩm thơ

 KHỞI ĐỘNG 
 Dựa vào tri thức được học, theo em, để phân tích 
một tác phẩm văn học, em sẽ trình bày những nội dung nào? BÀI 7: THƠ ĐƯỜNG LUẬT
 KĨ NĂNG VIẾT
 Viết bài văn 
phân tích một tác phẩm THƠ TRÒ CHƠI 
 Đôi mắt tinh anh - Nhanh tay chọn đúng
 GV có bảng ma trận các HS trả lời đúng, được 
 GV đưa ra yêu cầu 
 cụm từ/ yêu cầu. HS lựa thưởng nóng sao tích 
 HS thực hiện các 
 chọn các yêu cầu đúng, cực, trả lời sai, nhường 
 nhiệm vụ cá nhân.
 phù hợp về nội dung và cơ hội cho bạn khác. Đủ 
 hình thức khi viết bài văn 5 sao tích cực, HS quy 
 phân tích một tác phẩm đổi thành điểm 10 hệ số 
 văn học. 1. TRÒ CHƠI 
 Đôi mắt tinh anh - Nhnah tay chọn đúng
Bài văn (bố cục 3 phần MB, TB, KB) Phân tích được nội dung cơ bản của bài thơ
Phân tích đặc điểm của nhân vật chính Giới thiệu được bài thơ, tác giả (nếu có), nêu ý kiến chung
Khẳng định được vị trí, ý nghĩa của bài thơ Trình bày được diễn biến câu chuyện
Bài văn (bố cục MĐ, TĐ, KĐ) Phân tích được một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật
Trình bày được ý nghĩa của sự kiện Trình bày được quan điểm của bản thân về vấn đề gây tranh cãi TRÒ CHƠI 
 Đôi mắt tinh anh - Nhnah tay chọn đúng
Bài văn (bố cục 3 phần MB, TB, KB) Phân tích được nội dung cơ bản của bài thơ
Phân tích đặc điểm của nhân vật chính Giới thiệu được bài thơ, tác giả (nếu có), nêu ý kiến chung
Khẳng định được vị trí, ý nghĩa của bài thơ Trình bày được diễn biến câu chuyện
Bài văn (bố cục MĐ, TĐ, KĐ) Phân tích được một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật
Trình bày được ý nghĩa của sự kiện Trình bày được quan điểm của bản thân về vấn đề gây tranh cãi I. TÌM HIỂU YÊU CẦU CỦA KIỂU VĂN BẢN
 1. Yêu cầu của kiểu văn bản
 2. Bảng kiểm tham khảo I. TÌM HIỂU YÊU CẦU CỦA KIỂU VĂN BẢN
 1. Yêu cầu của kiểu văn bản
Hình thức
 1. Bài văn (bố cục 3 phần MB, TB, KB)
 Nội dung
 • Giới thiệu được bài thơ, tác giả (nếu có), nêu ý kiến chung
 • Phân tích được nội dung cơ bản của bài thơ
 2. • Phân tích được một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật
 • Khẳng định được vị trí, ý nghĩa của bài thơ 2. Bảng kiểm tham khảo
Các Nội dung Có/ 
phần Không
Mở bài Mở bài bằng chữ viết hoa lùi vào đầu dòng/ có thể trích dẫn thơ
 Nêu được ý kiến chung về bài thơ Các Nội dung C/K
phần 
Thân Phân tích được đặc điểm nội dung
bài
 Phân tích được hình tượng thơ (hình tượng thiên nhiên, hình tượng con người)
 Phân tích cảm xúc, tâm trạng của nhà thơ
 Khái quát chủ đề của bài thơ
 Phân tích được một số nét đặc sắc về nghệ thuật
 Cách sử dụng thể thơ (theo mô hình chuẩn mực hay có sự cách tân)
 Những nét đặc sắc trong nghệ thuật tả cảnh/ tả tình
 Nghệ thuật sử dụng ngôn từ (từ ngữ, cấu trúc thơ, BPTT,...) Các Nội dung C/K
phần 
Kết bài Khẳng định được vị trí và ý nghĩa của bài thơ.
 Trình bày thành 1 đoạn văn hoàn chỉnh II. PHÂN TÍCH BÀI VIẾT THAM KHẢO
 o HS đọc bài phân tích mẫu.
 o HS quan sát các thẻ câu hỏi và hoàn thành PHT số 1.
 THINK: Trả lời cá nhân trong 2 phút
 PAIR: Trao đổi với bạn bên cạnh trong 1 phút
 SHARE: Chia sẻ trước lớp khi được giáo viên mời II. PHÂN TÍCH BÀI VIẾT THAM KHẢO
Tác giả có mục đích gì khi 
 Làm rõ cái hay, cái đẹp về nội dung và nghệ thuật của bài thơ.
viết văn bản này?
Nội dung của mở bài là gì? Giới thiệu ngắn gọn về bài thơ, tác giả; nêu ý kiến chung về bài thơ
 3 nội dung quan trọng:
Phần thân bài trình bày - Giới thiệu đề tài, thể thơ.
những nội dung gì? - Phân tích nội dung cơ bản của bài thơ.
 - Phân tích một số nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của bài thơ. II. PHÂN TÍCH BÀI VIẾT THAM KHẢO
Xác định các câu - Trên dòng thời gian đằng đẵng “quanh năm” suốt tháng, hình ảnh người vợ hiện lên với 
văn mang luận điểm gánh nặng gia đình trĩu nặng.
ứng với từng nội - Bài thơ Thương vợ của Tú Xương vừa kết tinh những giá trị nghệ thuật đặc sắc của thơ 
dung. Nôm Đường luật vừa in đậm dấu ấn sáng tạo của tác giả.
 - LĐ 1: Phân tích đặc điểm nội dung
 ✔Phân tích hình tượng thơ (hình tượng thiên nhiên, hình tượng con người)
 ✔Phân tích cảm xúc, tâm trạng của nhà thơ
Người viết đã cụ thể 
 ✔Khái quát chủ đề của bài thơ
hóa các luận điểm 
 - LĐ 2: Phân tích một số nét đặc sắc về nghệ thuật
bằng các dẫn chứng 
 ✔Cách sử dụng thể thơ thất ngôn bát cú hoặc tứ tuyệt Đường luật (theo mô hình 
nào?
 chuẩn mục hay có sự cách tân)
 ✔Những nét đặc sắc trong nghệ thuật tả cảnh, tả tình
 Nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ (từ ngữ, cấu trúc câu thơ, biện pháp tu từ, ) II. PHÂN TÍCH BÀI VIẾT THAM KHẢO
Liệt kê một số câu văn có tác dụng - Với LĐ 1: Và cho dù “năm nắng mười mưa”, một đời lam 
bình luận dẫn chứng mà người viết đã lũ, một mình lo toan, .không cậy công lao.
sử dụng. - Với LĐ 2: Chẳng hạn, ở hai câu thực văn học dân gian.
Những câu văn/ chi tiết bình dẫn Sau luận điểm, dẫn chứng sẽ đến các chi tiết bình dẫn 
chứng thường xuất hiện ở vị trí nào? chứng.
Nội dung kết bài là gì? Khẳng định vị trí và ý nghĩa của bài thơ. II. PHÂN TÍCH BÀI VIẾT THAM KHẢO
1. Hình thức: Bài văn
2. Nội dung
 + Mở bài: Giới thiệu ngắn gọn về bài thơ, tác giả; nêu ý kiến chung về bài thơ
 + Thân bài: 
 • Ý 1: Phân tích đặc điểm nội dung
 ✔Phân tích hình tượng thơ (hình tượng thiên nhiên, hình tượng con người)
 ✔Phân tích cảm xúc, tâm trạng của nhà thơ
 ✔Khái quát chủ đề của bài thơ
 • Ý 2: Phân tích một số nét đặc sắc về nghệ thuật
 ✔Cách sử dụng thể thơ thất ngôn bát cú hoặc tứ tuyệt Đường luật (theo mô 
 hình chuẩn mục hay có sự cách tân)
 ✔Những nét đặc sắc trong nghệ thuật tả cảnh, tả tình
 ✔Nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ (từ ngữ, cấu trúc câu thơ, biện pháp tu từ, )
 + Kết bài: Khẳng định vị trí và ý nghĩa của bài thơ. II. PHÂN TÍCH BÀI VIẾT THAM KHẢO
 Mở bài
 Ý 1: Phân 
 Phân tích hình tượng thơ 
 tích đặc Phân tích cảm 
 (hình tượng thiên nhiên, hình Khái quát chủ đề 
 điểm nội xúc, tâm trạng 
 tượng con người) của bài thơ
 dung của nhà thơ
Thân bài: 
 Ý 2: Phân Cách sử dụng thể thơ thất Nghệ thuật sử 
 Những nét đặc 
 tích một số ngôn bát cú hoặc tứ tuyệt dụng ngôn ngữ 
 sắc trong 
 nét đặc sắc Đường luật (theo mô hình (từ ngữ, cấu trúc 
 nghệ thuật tả 
 về nghệ chuẩn mục hay có sự cách câu thơ, biện 
 cảnh, tả tình
 thuật tân) pháp tu từ, )
 Kết bài III. HƯỚNG DẪN 
QUY TRÌNH VIẾT III. HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH VIẾT
 • Dựa vào phần phần tích mẫu và nội dung SGK Tr 53,54, hãy 
 nêu quy trình viết đoạn văn phân tích một tác phẩm văn học.
 • HS hoàn thành PHT số 2
 1 2 3
 Trước khi viết Viết Chỉnh sửa bài viết III. HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH VIẾT
1. Trước khi viết
a. Lựa chọn bài thơ
 • Liệt kê một số bài thơ theo thể thất ngôn bát cú hoặc 
 tứ tuyệt Đường luật mà em đã học/ đã đọc
 • Lựa chọn bài thơ em hiểu và yêu thích để phân tích. III. HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH VIẾT
 1. Trước khi viết
 b. Tìm ý
 • Đọc diễn cảm bài thơ vài lần để cảm nhận âm thanh, vần, nhịp điệu của bài thơ,,,và xác 
 định các phương diện nội dung và nghệ thuật cần phân tích
 • Tìm hiểu nhan đề và bố cục của bài thơ để nhận biết đề tài và nội dung chính
 • Chia tách bài thơ thành các phần và xác định nội dung chính của từng phần
 • Tìm những nét đặc sắc về nội dung và hình thức nghệ thuật của bài thơ. Về nội dung thì 
 cần chú ý đặc điểm nổi bật của hình tượng thiên nhiên, hình tượng con người; những 
 cảm xúc, tâm trạng của nhà thơ; chủ đề bài thơ; Về nghệ thuật thì lưu ý cách sử dụng 
 các yếu tố thi luật của thể thơ; từ ngữ, hình ảnh, nghệ thuật tả cảnh ngụ tình, chú ý các 
 từ gợi hình ảnh, âm thanh, biểu cảm và các biện pháp tu từ)