Giáo án Vật lý Lớp 9 - Bài 43: Ảnh của một vật tạo bởi thấu kính hội tụ

 Kiểm tra bài cũ
 Từ điểm sỏng S hóy nờu và vẽ đường truyền của 
 ba tia sỏng đặc biệt qua thấu kớnh hội tụ?
 Trả lời:
 Đờng truyền của 3 tia sáng đặc biệt qua TKHT:
 * Tia tới quang tâm => Tia ló truyền thẳng
 * Tia tới song song với trục chính => Tia ló qua tiêu điểm
 * Tia tới qua tiêu điểm => Tia ló song song với trục chính 
Từ S vẽ đường truyền của ba tia sỏng đặc biệt qua thấu kớnh hội tụ:
 S
 F O F’ Bài 43 Ảnh của một vật tạo bởi
 THẤU KÍNH HỘI TỤ
I. đặC ĐIểM CủA ảNH CủA MộT VậT TạO BởI THấU KíNH HộI Tụ:
 1. Thí nghiệm:
 * Mục đớch: Quan sỏt ảnh của một vật tạo bởi 
 thấu kớnh hội tụ. Bài 43: ẢNH CỦA MỘT VẬT TẠO BỞI 
 THẤU KÍNH HỘI TỤ
I. Đặc điểm của ảnh của một vật tạo bởi thấu kớnh 
hội tụ:
 1. Thớ nghiệm
 a. Đặt vật ngoài khoảng tiờu cự:
 C1. Ảnh thật ngược chiều với vật.
 C2. Ảnh vẫn thu được trờn màn đú là ảnh thật, 
 ngược chiều với vật.
 b. Đặt vật trong khoảng tiờu cự:
 C3. Ảnh khụng hứng được trờn màn. Đặt mắt trờn 
 đường truyền của chựm tia lú, ta thấy ảnh cựng 
 chiều, lớn hơn vật. Đú là ảnh ảo.
 8 Trường hợp 2: d > 2f
 2F d F F’
 5 15 25 35 45 55
 0cm 10 20 30 40 50 60
 Trường hợp 3: f < d < 2f
 5 15 25 35 45 55
 0cm 810 20 30 40 50 60
Trường hợp 4: d < f
 5 15 25 35 45 55
 0cm 810 20 30 40 50 60 Thông tin:
 • Một điểm sỏng nằm 
 ngay trờn trục chớnh, ở 
 rất xa thấu kớnh, cho ảnh 
 ảnh
 tại tiờu điểm của thấu 
 kớnh. Chựm tia phỏt ra O
 từ điểm sỏng này chiếu F F’
 tới mặt thấu kớnh được Điểm sỏng Tiờu điểm
 coi là chựm song song 
 với trục chớnh của thấu 
 kớnh.
 B ảnh
•Vật đặt vuụng gúc với trục 
chớnh của thấu kớnh cho A’
 O
ảnh cũng vuụng gúc với A F F’
trục chớnh. B’
 Vật Bài 43 Ảnh của một vật tạo bởi
 THẤU KÍNH HỘI TỤ
I. đặC ĐIểM CủA ảNH CủA MộT VậT TạO BởI THấU KíNH HộI Tụ:
II. Cách dựng ảnh
 1. Dựng ảnh của điểm sáng S tạo bởi thấu kính hội tụ:
 C4. Hãy dựng sS
 I
 ảnh S' của 
 điểm sáng S O F’
 F
 hình bên. H S’ II. Cách dựng ảnh
C5Dựng. Hãyảnh dựngB/ ảnhcủa BA’B'rồi hạcủađường vật sángvuụng ABgúc vuôngvới trụcgóc chớnhvới trụctại chínhA/ , .
A /B/ là ảnh tạo bởi vật AB.( ảnh thật: Nét liền, ảnh ảo : Nét đứt)
 Trường hợp 1: B
 Vật đặt ngoài 
 khoảng tiờu cự (d>f) F O F’ A’
 ảnh thật, ngợc chiều A
 và nhỏ hơn vật B'
 B'
 Trường hợp 2: 
 Vật đặt trong
 F’
 khoảng tiờu cự (d<f) F O
 A’ A
 ảnh ảo, cùng chiều và 
 lớn hơn vật B
 14 * Đối với thấu kớnh hội tụ
 a. Vật đặt ngoài khoảng tiờu cự: 
 Ảnh thật, ngược chiều với vật.
 b. Vật đặt trong khoảng tiờu cự:
 Ảnh ảo, lớn hơn vật và cựng chiều với vật.
* Cỏch dựng ảnh A’B’ của AB qua thấu kớnh hội 
tụ (A trục chớnh, AB ⊥ trục chớnh)
 • Dựng ảnh B’ của B.
 • Từ B’ dựng A’B’ ⊥ với trục chớnh. C6.1 B I
 AB = h = 1cm
 F
 OA = d = 36cm O F’ A’
 OF=OF’= f = 12cm
 A
 A’B’ = h’=? cm B'
 A’O= ? cm
Ta có:
 OABOABa '' Mà OI = AB (3)
 ABA''' O A''''' O A F A O− OF
 = (1) (1) & (2) & (3) = =
 ABAO AO OF'' OF
 AOAO' '− 12
 = A' O = 18 cm
 OIF''''a A B F 36 12
 ABAF''''
 = (2) Thay A’O = 18cm (1) 
 OI OF ' vào
 => A’B’ = h’ = 0,5cm Cú thể em chưa biết: