Giáo án Ngữ Văn 8 - Tuần 23

 b. Hai câu thơ cuối: 
“ Núi cao lên đến tận cùng
Thu vào tầm mắt muôn trùng nước non”
 Kiên trì vượt qua mọi gian lao thử thách con người sẽ đạt được thành công với 
tư thế làm chủ hoàn cảnh.
c. Nghệ thuật: 
Thể thơ tứ tuyệt (phiên âm), giản dị hàm súc mang giá trị tư tưởng cao.
 Ghi nhớ SGK/40
C. BÀI TẬP:
1/ Em hãy sưu tầm thêm những tư liệu về Bác Hồ?
2/ Tìm hình ảnh trăng ở các bài thơ khác của Bác?
 + “Trăng vào của sổ đòi thơ
 Việc quân đang bận xin chờ hôm sau”
 + “Rằm xuân lồng lộng trăng soi
 Sông xuân nước lẫn màu trời thêm xuân
 Giữa dòng bàn bạc việc quân
 Khuya về bát ngát trăng ngân đầy thuyền”
 + “Tiếng suối trong như tiếng hát xa
 Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa”
 TIẾT 86. TIẾNG VIỆT
 CÂU CẢM THÁN
A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:
 Giúp HS:- Hiểu rõ đặc điểm, hình thức cảu câu cảm thán. Phânbiệt câu cảm 
thán với các kiểu câu khác.
 - Nắm vững chức năng cảu câu cảm thán. Biết sử dụng câu cảm 
thán phù hợp với tình huống giao tiếp.
B. NỘI DUNG BÀI HỌC:
I.ĐẶC ĐIỂM HÌNH THỨC VÀ CHỨC NĂNG:
VD: a, b SGK/43
a/ Hỡi ơi lão Hạc !
b/ Than ôi !
 Câu cảm thán
1. Hình thức:
+ Có từ ngữ cảm thán:ôi, than ôi, hỡi ơi, trời ơi,..
+ Kết thúc bằng dấu chấm than.
2. Chức năng: Bộc lộ trực tiếp cảm xúc. + Cấu tạo bên ngoài: Vỏ của phích thường được làm bằng sứ, bằng nhựa trang trí 
đẹp mắt, có tác dụng bảo quản ruột phích.
- Nắp phích bằng nhôm hoặc bằng nhựa
- Nút phích (nắp đậy ruột phích) thường bằng nhựa.
- Quai xách bằng nhựa hoặc nhôm.
+ Cấu tạo bên trong: Ruột phích được cấu tạo bởi hai lớp thuỷ tinh, ở giữa là 
khoảng chân không. Lòng phích tráng bạc có tác dụng ngăn sự truyền nhiệt ra 
ngoài.
- Những phích nước tốt có thể giữ được nước nóng cả ngày rất tiện dụng.
b/ Cách sử dụng: 
+ Ruột phích là bộ phận quan trọng nhất cho nên khi mua phải chọn thật kĩ. Mang 
ra chỗ sáng, mở nắp phích ra, nhìn từ trên miệng xuống đáy nắp thấy có điểm màu 
sẫm ở chỗ van hút khí. Điểm đó càng nhỏ thì van hút khí cảng tốt, sẽ giữ nhiệt 
được lâu. Ap miệng phích vào tai, nghe có tiếng o o là tốt. Tháo đáy phích xem 
núm thuỷ ngăn có còn nguyên vẹn hay không.
+ Phích nước mua về không nên đổ nước sôi vào ngay vì đang lạnh mà nóng đột 
ngột phích có thể bị vỡ. Nên rót nước ấm khoảng 50-60 độ vào trước 30 phút, sau 
đó đổ đi rót nước sôi vào. Đậy nắp kín khoảng 10 tiếng để kiểm tra độ nóng của 
phích.
+ Muốn giữ được nước nóng lâu không nên rót đầy mà chừa một khoảng trống trên 
miệng phích để cách nhiệt.
c/ Bảo quản:
+ Sáng sáng, đổ hết nước cũ ra tráng qua cho sạch cặn đọng trong lòng phích rồi 
mới rót nước sôi vào đậy nắp thật chặt.
+ Nên để phích xa tầm tay của trẻ nhỏ để tránh nguy hiểm.
3. Kết bài: Phích nước là vật dụng quen thuộc và cần thiết cho mọi người.
 Bài làm tham khảo
 Dù giàu hay nghèo thì mỗi gia đình cũng có một cái phích nước (bình thuỷ) 
để đựng nước nóng. Phích nước là đồ vật quen thuộc, rất tiện dụng cho cuộc sống 
hằng ngày.
 Phích có nhiều loại và nhiều kích cỡ khác nhau. Loại nhỏ chứa được nửa lít, 
loại lớn chứa đựơc hai lít hoặc hai lít rưỡi. Các thương hiệu được nhiều người ưa 
dùng là Rạng Đông của Việt Nam hay phích Trung Quốc, vừa tốt vừa bền, giá cả 
hợp lí.
 Vỏ phích gồm quai xách, nắp, thân và đáy, thường được làm bằng nhôm, 
nhựa hoặc sắt tráng men in hoa hay hình thú rất đẹp. Nút phích bằng loại gỗ xốp 
nhẹ bọc vải thun mỏng màu trắng hoặc được làm bằng chất dẻo; quai xách bằng 
nhôm hoặc nhựa.
 Bộ phận quan trọng nhất là ruột phích. Ruột phích được cấu tạo bằng hai lớp 
thuỷ tinh mỏng cách nhau khoảng chân không. Lòng phích tráng bạc. Đáy phích có 
van hút khí và núm thuỷ tinh. Phích nước tốt có thể giữ nước nóng trong một ngày. Sáng sáng, em dắt trâu ra đồng. Nó thủng thẳng bước đi với những bước 
chắc nịch, cái đuôi dài có lông thỉnh thoảng nlại phe phẩy để xua lũ ruồi muỗi bám 
trên tấm lưng phẳng như cánh phản. Con trâu đã giúp gia đình em rất nhiều trong 
công việc cày bừa nặng nhọc.
 Em quý mến nó như một người bạn và chăm sóc rất kĩ. Mỗi ngày e cho nó 
ăn ba bữa. Chiều chiều, em thường dẫn trâu ra sông cho nó tắm và lấy rơm kì cọ 
sạch lớp bùn bám trên thân nó. Con trâu dằm mình trên làn nước mát lạnh phù sa. 
Thỉnh thoảng, nó ngụp xuống sồi ngoi lên thở phì phì, phun nước qua hai lỗ mũi 
đen ướt tỏ vẻ khoan khoái lắm.
 Trâu là con vật rất có ích cho nhà nông. Mặc dù ngày nay, máy móc cơ khí 
như máy cày, mày kéo, máy gặt,.. đã được sửng dụng rộng rãi trong sản xuất nông 
nghiệp nhưng hình ảnh con trâu thân thương vẫn hiện diện và là một phần không 
thể thiếu của bức tranh phong cảnh nông thôn Việt Nam.