Giáo án Lịch sử Lớp 9 - Học kì II - Bài 21+22 - Năm học 2017-2018 - Trường THCS Minh Diệu

 Binh biến Đô Lương. Hôm nay chúng ta học bài: Việt Nam trong những năm 1939-
1945.
 Hoạt động của thầy và trò Nội dung ghi bảng
 Hoạt động 1 (8'): Biết được những nét I. Tình hình thế giới và đông dương
 chính về tình hình thế giới và Đông 1. Thế giới 
 Dương trong những năm chiến tranh. - Chiến tranh thế giới thứ hai bùng nổ, 
 - GV: Điểm lại những nét chính của tình phát xít Đức tấn công nước Pháp, tư 
 hình thế giới sau khi chiến tranh thế giới bản phản động Pháp đầu hàng và làm 
 thứ 2 bùng nổ. tay sai cho Đức.
 - Quân phiệt Nhật tiến sát biên giới 
 Việt- Trung và tiến vào Đông Dương 
 (9-1940)
 - GV: Cho biết tình hình Đông Dương 2. Tình hình Đông Dương.
 sau khi chiến tranh thế giới thứ 2 bùng Nhật Pháp cấu kết với nhau cùng áp 
 nổ. bức bóc lột nhân dân ta, mâu thuẫn 
 - Giáo viên nêu: 9/1940 Nhật nhảy vào giwaxx toàn thể dân tộc ta với Pháp- 
 Đông Dương (Lạng Sơn) Nhật càng sâu sắc.
 - GV: Cho biết tình hình Đông Dương 
 từ khi Nhật nhảy vào chiếm đóng.
 - HS: Pháp đầu hàng Nhật, mở cửa cho 
 chúng vào Đông Dương 
 TDP suy yếu rõ rệt.
 + Nhật tìm mọi cách lấn áp Pháp, biến 
 Đông Dương thành thuộc địa và c¨n cø 
 quân sự của chúng.
 + Ngày 23/7/1941 hiệp ước "phòng thủ 
 chung Đông Dương" ®· được kí kết giữa 
 Nhật và Pháp. (Tại HN)
 - Học sinh đọc nội dung Hiệp ước phòng 
 thủ chung Đông Dương (sgk - 81)
 - GV: Em có nhận xét gì về hiệp ước 
 phong thủ chung Đông Dương giữa 
 Nhật và Pháp. 
 - HS: Nội dung của bản hiệp ước với 
 những nội dung mà quyền lợi chủ yếu 
 thuộc Nhật , điều đó cho thấy Pháp đang 
 suy yếu ở Đông Dương.
 - GV: Vì sao TDP và PXít Nhật thoả 
 hiệp với nhau để cùng thống trị Đông 
 Dương?
 - HS: Vì Đông Dương là khu vực có vị 
 2 - Giáo viên sử dụng lược đồ H34: Lược Châu Bắc Sơn.
đồ khởi nghĩa Bắc Sơn b) Diễn biến Đảng bộ Bắc Sơn đã lãnh 
- GV: Em hãy trình bày những nét chính đạo nhân dân nổi dậy tước vũ khí của 
về cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn. tàn quân Pháp, giải tán chính quyền 
*GV: kết hợp tường thuật diễn biến cuộc địch, thành lập chính quyền CM 
khởi nghĩa.(HS khá giỏi thực hành (27/9/1940)
lược đồ) c) Kết quả : Tuy khởi nghĩa thất bại, 
-22/9/1940 , Pháp buộc phải kí với Nhật nhưng đội du kích Bắc Sơn ra đời.
Bản hiệp định mở cửa Đông Dương cho 
Nhật tràn vào . Ngay đêm hôm đó Nhật 
tấn công Lạng Sơn. Quân Pháp tuy đông 
nhưng chỉ vài ngày đã tan rã. Số lớn đầu 
hàng, số còn lại tháo chạy về Thái 
Nguyên. Chính quyền thực dân ở những 
vùng này tan rã nhân cơ hội đó cán bộ 
Bắc Sơn lãnh đạo nhân dân nổi dậy, viên 
tri châu Bắc Sơn chạy trốn.
- "Tri Châu" - Viên quan cai trị 1 huyện 
ở miền núi thời phong kiến và thời thuộc 
Pháp.
- GV: Trước tinh thần đấu tranh của 
nhân dân Bắc Sơn, Nhật Pháp có hành 
động gì?
- GV: Cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn tại sao 
nhanh chóng thất bại.
- HS:Điều kiện thuận lợi cho cuộc khởi 
nghĩa chỉ mới xuất hiện tại địa phương 
chứ không phải trên cả nước. Kẻ địch có 
điều kiện tập trung lực lượng đàn áp
- GV: Tuy thất bại song cuộc khởi nghĩa 
có ý nghĩa gì. 2. Khởi nghĩa Nam Kỳ (23/11/1940).
- HS:Cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn đã duy a) Hoàn cảnh 
trì được 1 phần lực lượng: Đội du kích - Thực dân Pháp bắt binh lính Việt 
Bắc Sơn ra đời, trở thành lực lượng vũ Nam đi làm bia đỡ đạn chống lại quân 
trang nòng cốt của Đảng sau này Phiệt Xiêm.
- GV: Hoàn cảnh nào => cuộc khởi b) Diễn biến: Đảng bộ Nam Kỳ quyết 
nghĩa Nam Kì định khởi nghĩa( đêm 22 rạng ngày 
+ Pháp thua trận ở Châu Âu, yếu thế ở 23/11/1940) ở hầu hết các tỉnh Nam Kì, 
Đông Dương. thành lập chính quyền nhân dân và tòa 
+ Nhật xúi giục bọn quân phiệt Thái Lan án cách mạng, cờ đỏ sao vàng lần đầu 
gây chiến tranh ở biên giới Lào - CPC. tiên xuất hiện.
+ TDP bắt binh lính Nam Kì đi làm bia 
 4 IV. RÚT KINH NGHIỆM
 -----------------------------------------------------------------------------------------
 -----------------------------------------------------------------------------------------
 -----------------------------------------------------------------------------------------
 Ngày soạn:9/01/2018
 Tuần 23 Ngày dạy: 9A:..../1/2018
 Tiết 26
 9B:...../1/2018
 9C:...../1/2018
 BÀI 22
 CAO TRÀO CÁCH MẠNG TIẾN TỚI TỔNG
 KHỞI NGHĨA CÁCH MẠNG THÁNG TÁM NĂM 1945
 I. MỤC TIÊU 
 1. Kiến thức : Giúp HS hiểu được 
 + Hoàn cảnh ra đời của mặt trận Việt Minh và sự chuẩn bị lực lượng cách 
mạng của mặt trận Việt Minh cho cuộc tổng khởi nghĩa tháng 8/1945.
 + Những chủ trương của Đảng ta sau khi Nhật đảo chính Pháp và diễn biến 
của cao trào kháng Nhật cứu nước tiến tới tổng khởi nghĩa 8/1945.
 2. Tư tưởng 
 + Giáo dục cho HS lòng kính yêu chủ tịch Hồ Chí Minh và niềm tin vào sự 
lãnh đạo của Đảng ta . 
 3. Kỹ năng 
 + Rèn cho HS kỹ năng sử dụng bản đồ và tranh ảnh lịch sử.
 + Tập dượt phân tích, đánh giá và nhận định các sự kiện lịch sử. 
 II. CHUẨN BỊ 
 1. Thầy : SGK ; Giáo án ; Lược đồ khu giải phóng Việt Bắc, tranh đội tuyên 
truyền giải phóng quân, tư liệu về hoạt động của Hồ Chí Minh tại Pắc pó, Tân 
trào
 2. Trò : SGK ; vở ghi ; tài liệu sưu tầm về cuộc kháng chiến chống Nhật.
 III. CÁC BƯỚC LÊN LỚP
 1.Ổn định tổ chức (1')
 2. Kiểm tra bài cũ (5’)
 Tình hình Việt Nam trong chiến tranh thế giới lần thứ hai.
 Trình bày cuộc khởi nghĩa Bắc Sơn bawbgf lược đồ
 3. Bài mới 
 - Bước sang năm 1941, cuộc chiến tranh thế giới lần thứ hai chuyển sang giai 
đoạn mới, quyết liệt hơn. Tháng 6/1941, Đức tấn công Liên Xô, cuộc chiến tranh 
thế giới lần thứ hai thay đổi tính chất.
 - Trước tình hình thế giới và trong nước ngày càng khẩn trương, Hồ Chí 
Minh về nước(28-1-1941), Người trực tiếp lãnh đạo cách mạng, chủ trì hội nghị 
BCH TW Đảng lần thứ VIII(5-1941). Người sáng lập ra Mặt trận Việt Minh. Mặt 
trận Việt Minh trực tiếp chuẩn bị lực lượng cho cách mạng tháng Tám 1945 và tiến 
 6 nhiều cuộc đấu tranh đã nổ ra (Khởi 
nghĩa Bắc Sơn, Nam Kỳ...), nguyện 
vọng tha thiết của nhân dân ta lúc này là 
đánh đuổi Nhật Pháp => Đảng ta đã đặt 
nhiệm vụ giải phóng dân tộc lê hàng đầu
- GV: Tại sao đến lúc này Đảng ta lại 
chủ trương thành lập mặt trận Việt 
Minh?
- HS: Mâu thuẫn giữa dân tộc Đông 
Dương với phát xít, đế quốc Nhật Pháp 
là chủ yếu nhất, để phát huy sức mạnh 
dân tộc ở mỗi nước Đông Dương -> 
mỗi nước cần có mặt trận dân tộc thống 
nhất riêng => Đảng ta đã chủ trương 
thành lập mặt trận Việt Minh.
- GV: Mặt trận Việt Minh bao gồm các 
tổ chức nào?.
- GV: Mặt trận Việt Minh ra đời có ảnh 
hưởng như thế nào đến các tầng lớp 
nhân dân.
 - GV: Sau khi thành lập mặt trận Việt 
Minh tập trung vào những hoạt động 2.Hoạt động của mặt trận Việt Minh
nào? a) Lực lượng chính trị
- GV: Cho biết c¸c lực lượng vũ trang Mặt trận Việt Minh được thành lập 
đầu tiên của cách mạng. ngày 19-5-1941, bao gồm các đoàn thể 
- Giáo viên nêu: Đầu năm 1944, chiến cứu quốc ở khắp cả nước.
tranh thế giới sắp kết thúc, đầu tháng 5 . b) Lực lượng vũ trang
1944 tổng bộ Việt Minh ra chỉ thị "Sắm Duy trì đội du kích Bắc Sơn, phát triển 
sửa vũ khí, đuổi thù chung" không khí thành cứu quốc quân, phát động chiến 
chuẩn bị khởi nghĩa sôi sục khắp căn cứ. tranh du kích, thành lập đội Việt Nam 
- Giáo viên giới thiệu kênh hình 37 (sgk tuyên truyền giải phóng quân (22-12-
- 88): Đội VN tuyên truyền giải phóng 1944).
quân:
Bức ảnh ghi lại lễ tuyên thệ của các 
chiến sĩ trong buổi thành lập đội tuyên 
truyền giải phóng quân ngày 22/ 
12/1944 tại 1 khu rừng nằm ở giữa hai 
tổng Hoàng Hoa Thám và Trần Hưng 
Đạo ở Châu Nguyễn Bình - Tỉnh Cao 
Bằng.....
- GV: Em hãy chỉ ra những thắng lợi của 
đội Việt Nam tuyên truyền giải phóng 
 8 - HS: Vấp phải các đòn tấn công dần riết chuẩn bị, chờ thời cơ để giành lại 
dập của Anh - Mĩ trên bộ cũng như trên địa vị thống trị cũ. Tình thế trên buộc 
biển Nhật phải đảo chính Pháp, độc chiếm 
- GV:Tình hình ở Đông Dương lúc này Đông Dương.
như thế nào.
- GV: Tình hình trên đã => điều gì xảy 
ra.
- HS: Lúc này Pháp chần chừ, Nhật 
nhanh tay hơn.
- GV: Nhật đảo chính Pháp như thế nào. b) Diễn biến
- GV: Thái độ, hành động của Pháp ra Đêm 9/3/1945, Nhật đảo chính Pháp 
sao. trên toàn Đông Dương, Pháp nhanh 
- GV: Sau khi lên cầm quyền Nhật có chóng đầu hàng.
thái độ và hành động như thế nào.
- HS:Lật đổ được Pháp, Nhật lên nắm 
chính quyền, chúng tuyên bố giúp cho 
nền Độc lập của các DT Đông Dương, 
nhưng lại thi hành những chính sách rất 
phản động như: tăng cường bóc lột nhân 
dân ta, bắt nhân dân ta nhổ lúa trồng 
đay, tấn công vào khu căn cứ cách mạng 
nhằm tiêu diệt Việt Minh...
=> Như vậy, bộ mặt thật của phát xít 
Nhật bị bóc trần và nhân dân ta vô cùng 
căm ghét, muốn vùng lên chống lại 
chúng .
- GV: Em có nhận xét gì về tình hình 
Đông Dương sau khi Nhật đảo chính 
Pháp.
- HS: Nhân dân ta còn phải chịu thêm 1 
ách thống trị của phát xít Nhật.
- Đây chưa phải là thời cơ tổng khởi 
nghĩa nhưng bộ mặt phản cách mạng của 
Nhật đã lộ rõ, nhân dân ta căm ghét 
chúng, tạo điều kiện cho cách mạng phát 
triển, đẩy phát xít Nhật vào tình trạng 
nguy khốn hơn.
- GV: Trước tình hình Nhật đảo chính 
Pháp, Đảng ta đã có chủ trương gì. 2. Tiến tới tổng khởi nghĩa tháng 
(THMT) 8/1945.
- GV: Khẩu hiệu mà Đảng ta sử dụng a) Chủ trương của Đảng 
trong thời kì này là gì. - Ngay khi Nhật đảo chính Pháp, Ban 
 10 phóng Việt Bắc.
+ Khu giải phóng Việt Bắc gồm các 
tỉnh: Cao Bằng, Bắc Cạn, Lạng Sơn, 
Thái Nguyên, Hà Giang, Tuyên Quang 
và 1 số vùng lân cận khác: Bắc Giang, 
Phú thọ, Yên Bái, Vĩnh Yên.
- GV: Sau khi thành lập Ủy ban khu giải 
phóng đã làm được những gì
- HS: Uỷ ban lâm thời khu giải phóng 
được thành lập đã thi hành 10 chính sách 
lớn của Việt Minh nhằm đem lại quyền 
lợi cho nhân dân.
=> Khu giải phóng trở thành C 2 địa của 
cả nước và hình ảnh thu nhỏ của nước 
VN mới.
- GV: Giữa lúc phong trào cách mạng 
đang dâng cao, nạn đói khủng khiếp đã 
diễn ra ở Miền Bắc và Bắc Trung Bộ, 
Đảng ta đã có quyết định gì.
- GV: Em có nhận xét gì về tình hình 
cách mạng nước ta trước ngày tổng khởi 
nghĩa 8 . 1945.
=> Trước ngày tổng khởi nghĩa, Cao 
trào kháng Nhật cứu nước đã diễn ra rất 
sôi nổi, quyết liệt trong toàn quốc tạo 
tiền đề cho tổng khởi nghĩa.
- GV: Theo em Mặt trận Việt Minh ra 
đời đã có tác động như thế nào đến cao 
trào kháng Nhật cứu nước.
(Thảo luận nhóm 2’) đại diện nhóm 
trình bày
- Mặt trận Việt Minh đã tập hợp đông 
đảo quần chúng hình thành nên lực 
lượng chính trị đông đảo của cách mạng 
-Trên cơ sở phát triển các đoàn thể cứu 
quốc trong mặt trận Việt minh, lực 
lượng chính trị kết hợp với lực lượng vũ 
trang tạo nên sức mạnh tổng hợp thúc 
đẩy cao trào kháng Nhật cứu nước.
 4. Củng cố (4')
 - Mặt trận Việt Minh ra đời trong hoàn cảnh nào? 
 - Trình bày hoạt động của mặt trận Việt Minh? 
 12