Chuyên đề Giải pháp nâng cao chất lượng dạy học Tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số Lớp 3

 Đời sống của nhân dân còn gặp nhiều khó khăn, thiếu thốn. Sự quan tâm 
của cha mẹ học sinh (CMHS) đến việc học của các em còn nhiều hạn chế. 
Không ít CMHS trông chờ, ỉ lại vào chính sách của nhà nước và khoán trắng 
cho nhà trường.
 Lối sống khép kín trong gia đình khiến môi trường tiếng Việt của học sinh 
dân tộc thiểu số (DTTS) nhiều hạn chế, tạo ra không ít rào cản trong việc học 
tiếng Việt của các em.
 Đặc điểm ngôn ngữ của tiếng Việt và tiếng HS DTTS (Khơme) có nhiều 
khác biệt, nhất là yếu tố dấu thanh trong tiếng Việt tạo ra không ít khó khăn cho 
các em.
 Một bộ phận giáo viên còn hạn chế trong phương pháp dạy tiếng Việt cho 
học sinh DTTS.
 B. NỘI DUNG
 I. Một số giải pháp
 1. Đối với nhà trường và giáo viên
 Tổ chức dạy tập nói tiếng Việt cho học sinh dân tộc, chú ý các biện pháp 
tăng cường tiếng Việt trong các môn học, tạo môi trường học tập, giao tiếp 
bằng tiếng Việt cho tất cả các học sinh còn yếu về tiếng Việt. Ở trường, giáo 
viên có thể sử dụng tiếng dân tộc để hướng dẫn các em thực hiện một số hoạt 
động học tập, vui chơi, sau đó dần dần chuyển sang sử dụng tiếng Việt. Tăng 
cường tổ chức các trò chơi, tạo môi trường giáo dục thân thiện, gần gũi giữa 
thầy và trò. Rèn cho HS ý thức thường trực phấn đấu vươn lên, kiên trì vượt khó 
để đi học đều và chăm học, mạnh dạn và tự tin tham gia các hoạt động học tập. 
Tăng cường công tác Đoàn Đội, các hoạt động tập thể, hoạt động ngoại khoá, 
giáo dục học sinh hoạt động ngoài giờ lên lớp, tạo không khí vui tươi trong nhà 
trường, gây hứng thú học tập cho học sinh. Qua đó rèn luyện thói quen sinh hoạt 
tập thể có nền nếp và mở rộng môi trường giao tiếp bằng tiếng Việt cho các em. 
 2. Đối với phụ huynh HS và Ban đại diện cha mẹ HS
 Ban đại diện có sự liên lạc thường xuyên với phụ huynh học sinh, tạo 
điều kiện và cơ hội học tập tốt nhất cho học sinh. Phối hợp chặt chẽ với nhà 
trường trong việc quan tâm kiểm tra và hướng dẫn việc tự học của học sinh. 
Thường xuyên đôn đốc, nhắc nhở con cái học hành chuyên cần, chăm chỉ; 
tăng cường sử dụng tiếng Việt ở môi trường giao tiếp của gia đình và cộng 
đồng. Luôn đảm bảo đầy đủ và cập nhật thông tin 2 chiều từ phía nhà trường 
và từ phía phụ huynh học sinh về chất lượng và sự chuyển biến về chất lượng 
học sinh.
 3. Giải pháp về chuyên môn
 a. Giải pháp cụ thể trong từng phân môn
 * Tập đọc - Giáo viên chuẩn bị và hướng dẫn học sinh chuẩn bị tốt các phương tiện 
viết bài chính tả (vở, bút, bảng lớp, bảng phụ).
 - Giáo viên chú ý cách đọc: Đọc to, rõ ràng, điều chỉnh tốc độ đọc cho phù 
hợp với trình độ học sinh.
 - Có thể thay đổi bài tập chính tả cho phù hợp với lỗi của học sinh trong 
lớp.
 - Thường xuyên kiểm tra, nhận xét bài, chữa lỗi cho học sinh, hướng dẫn 
học sinh cách tự chữa lỗi cho nhau.
 b. Tích hợp nội dung tăng cường tiếng Việt trong dạy học các môn học 
và hoạt động Giáo dục
 Môn Hát - nhạc: dạy nghe, dạy nói (qua hát), tăng vốn từ (qua lời bài 
hát), dạy đọc, viết lời bài hát, cảm thụ qua giai điệu và lời ca. 
 Môn Mĩ thuật: Tăng vốn từ, tập diễn đạt (nhận xét tranh).
 Môn Thể dục: Tập đếm (điểm danh), tăng vốn từ (qua các trò chơi). 
 Môn Toán: nghe hiểu, đọc hiểu (bài toán có lời văn), tập diễn đạt (chính 
xác, ngắn gọn, dễ hiểu) qua câu lời giải, tăng vốn từ. 
 Môn Tự nhiên và Xã hội: Tận dụng các mô hình, tranh ảnh, vật thật để cung 
cấp vốn từ, mẫu câu. Tăng cường thực hành học nói, luyện nói, luyện kĩ năng diễn 
đạt (theo mẫu câu, theo tình huống giao tiếp, qua trao đổi, thảo luận nhóm, trong 
các trò chơi học tập). 
 Môn Đạo đức: Rèn luyện khả năng nghe, nói, hiểu, diễn đạt, vốn từ (tự 
giới thiệu, chào hỏi, tạm biệt, cảm ơn, xin lỗi, yêu cầu, đề nghị, thảo luận, báo 
cáo, nhận xét, ).
 c. Vận dụng các phương pháp dạy học tiếng Việt với tư cách dạy học 
ngôn ngữ thứ hai
 Với học sinh dân tộc thiểu số, đa số các em vốn tiếng Việt có rất ít bởi vì 
trước khi đến trường các em ít được làm quen với tiếng Việt; giao tiếp với cộng 
đồng chủ yếu bằng tiếng mẹ đẻ. Vì vậy, trẻ đến lớp trước tiên phải học nói, học 
giao tiếp sau đó mới học đến tập đọc, tập viết. Việc dạy và học tiếng Việt đối với 
các em có thể diễn ra mọi nơi, mọi lúc, với mọi đối tượng.
 d. Tạo môi trường học tiếng Việt 
 Tổ chức các hoạt động đội, giao lưu “Tiếng Việt của chúng em”, văn hóa 
văn nghệ, TDTT, trò chơi dân gianqua đó giúp các em nâng cao kỹ năng sử 
dụng tiếng Việt.
 Tạo môi trường học tiếng Việt trong nhà trường: tạo cảnh quan tiếng Việt 
trong và ngoài lớp học: không gian lớp học (trang trí, trưng bày, ), không gian 
trường học (khẩu hiệu, bản tin, ). Tạo cơ hội thực hiện các hoạt động giao 
tiếp tiếng Việt (trong giờ học và các hoạt động tập thể, trò chơi, văn nghệ, ...). Tạo 
môi trường tiếng Việt ở gia đình: tạo góc học tập (chú ý trang trí). Kiểm tra, hỏi PHÒNG GD-ĐT HÒA BÌNH
TRƯỜNG TH VĨNH BÌNH C
 KẾ HOẠCH BÀI DẠY
 MINH HỌA CHUYÊN ĐỀ
 Môn TẬP ĐỌC 
 TIẾT CT 67 NHÀ ẢO THUẬT (GDKNS)
 Ngày soạn:15/02/2019
 Ngày dạy: 23/02/2019
 I. MỤC TIÊU
 - Biết ngắt hơi sau đúng các dấu câu, giữa các cụm từ.
 - Hiểu nội dung: Khen ngợi hai chị em Xô – phi là những em bé ngoan, sẵn 
sàng giúp đỡ người khác. Chú Lí là người tài ba, nhân hậu, rất yêu quý trẻ em.
 - Trả lời được các câu hỏi trong SGK.
 * GDKNS: -Thể hiện sự cảm thông.
 - Tự nhận thức bản thân.
 - Tư duy sáng tạo: bình luận, nhận xét
 II. ĐDDH
 * GV: - Tranh minh họa bài học trong SGK.
 - Bảng phụ viết đoạn văn cần hướng dẫn luyện đọc.
 * HS: - SGK, vở.
 III. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
 Hoạt động dạy Hoạt động học
 1. Khởi động
 2. Bài cũ: Cái cầu. HS
 - GV mời 3 em đọc thuộc lòng bài và trả lời câu 
 hỏi:
 + Người cha trong bài thơ làm nghề gì? + Người cha làm nghề xây dựng 
 cầu
 + Từ chiếc cầu cha làm, bạn nhỏ nghĩ đến + Bạn nghĩ tới sợi tơ nhỏ như 
 những gì? chiếc cầu giúp nhện qua chum 
 nước; nghĩ đến ngọn gió như chiếc 
 cầu giúp sáo qua sông 
 + Em thích nhất câu thơ nào? Vì sao? + Phát biểu suy nghĩ của mình.
 - GV nhận xét bài.
 3. Bài mới
 Giới thiệu và ghi tựa bài: Trong các tuần 23, 24 
 các em sẽ được học các bài gắn với chủ điểm - HS lắng nghe
 nghệ thuật; qua đó các em sẽ hiểu biết về 
 những ngưòi làm công tác nghệ thuật (nghệ sĩ, 
 nhà văn, nhà thơ, nhạc sĩ, hoạ sĩ, diễn viên 
 xiếc,) những hoạt động nghệ thuật, các bộ 
 môn nghệ thuật Truyện đọc đầu tuần sẽ cho 
 các em làm quen với một Nhà ảo thuật tài ba.
 4. Tiến hành các hoạt động
 *Hoạt động 1: Luyện đọc Thực hành cá nhân, hỏi đáp, 
 Giúp HS bước đầu đọc đúng các từ khó, câu trực quan. băng đủ sắc màu từ lọ đường bắn 
 ra; một chú thỏ trắng mắt hồng 
 bỗng nằm trên chân Mác.
 + Theo em hai chị em Xô- phi đã được xem ảo + Chị em Xô- phi đã được xem ảo 
 thuật chưa? (HS nắm vững KT) thuật ngay tại nhà.
 - GV nhận xét, chốt lại: Nhà ảo thuật Trung - HS phát biểu ý kiến.
 Quốc đã tìm đến tận nhà hai bạn nhỏ để biểu 
 diễn, bày tỏ sự cảm ơn đối với hai bạn. Sự 
 ngoan ngoãn và lòng tốt của hai bạn đã được 
 đền đáp
 Hoạt động 3: Luyện đọc lại, củng cố. *Kiểm tra, đánh giá.
 - Giúp HS đọc diễn cảm toàn bài theo lời của 
 từng nhân vật
 - GV đọc diễn cảm đoạn 3.
 - GV cho 3 HS thi đọc đoạn 3 trước lớp. - HS thi đọc diễn cảm truyện.
 (GV yêu cầu 3 HS tiếp nối nhau thi đọc đoạn 3 - Ba HS thi đọc đoạn 3 của bài.
 của bài.) - HS nhận xét.
 - GV nhận xét, tuyên dương HS đọc tốt.
 5. Tổng kết – dặn dò.
 - GV hỏi: Các em học được ở Xô phi và Mác -Yêu thương cha mẹ./ ngoan 
 những phẩm chất tốt đẹp nào? ngoãn, sẵn sàng giúp đỡ mọi 
 - Truyện khen ngợi hai chị em Xô- phi. Truyện người
 còn ca ngợi ai nữa? - Chú Lí- nghệ sĩ ảo thuật tài ba, 
 - Về luyện đọc lại bài. nhân hậu, rất yêu quí trẻ em.
 - Chuẩn bị bài: Chương trình xiếc đặc sắc
 - Nhận xét bài học.
 ----------------------------------------------------------------------
DUYỆT CỦA LÃNH ĐẠO NHÀ TRƯỜNG NGƯỜI THỰC HIỆN
..
..
..
.. Thạch Um
 Ngày .....tháng năm 2019
 Phó Hiệu Trưởng