Bài giảng Vật lý Lớp 8 - Bài 6: Lực ma sát

 KIỂM TRA BÀI CŨ
 Câu 1 : Thế nào là hai lực cân bằng?
 Cho 1 ví dụ về vật chịu tác dụng hai lực 
 cân bằng
Trả lời :
 Hai lực cân bằng là hai lực:
 .Cùng đặt lên một vật.
 .Có cường độ bằng nhau.
 .Có cùng phương.
 .Có chiều ngược nhau.
VD: Quả cầu treo trên sợi dây chịu tác dụng 
của trọng lực và lực căng của dây. Sự khác nhau giữa trục bánh xe bị 
ngày xưa và trục bánh xe đạp, trục 
bánh xe ơtơ ngày nay? Mất hàng chục thế kỉ để tạo ra sự khác biệt 
giữa hai loại trục bánh xe. Sự phát minh ra 
ổ bi NỘI DUNG:
- Lực ma sát xuất hiện khi nào ?
- Có máy loại lực ma sát, đặc điểm của chúng ? 
- Việc phát hiện ra lực ma sát có ý nghĩa gì ? I. KHI NÀO CÓ LỰC MA SÁT:
 1.Lực ma sát trượt:
 Lực xuất hiện như hai 
 trường hợp trên trên gọi 
 là lực ma sát trượt.
 Vậy : Lực ma sát trượt xuất
 hiện khi một vật trượt trên bề
 mặt một vật khác và cản lại
 chuyển động trượt của vật. Hòn bi đang lăn trên sàn từ từ dừng 
 lại. Tại sao?
DoVậy cĩ lực lực ma ma sát sát lăn lăn xuất tác hiệndụng trong lên hịn 
bitrường và cản hợp trở nào?chuyển Cĩ động tác dụng của nĩ.gì?
 Fms -Ở các ổ bi của 
 bộ phận quay.
C2: Hãy tìm 
ví dụ về lực 
ma sát lăn 
trong đời -Xe chạy trên 
sống và kỷ đường.
thuật.
 -Đẩy vật nặng 
 trên các con 
 lăn. Hai trường hợp trên chứng tỏ: 
 độ lớn ma sát lăn rất nhỏ
 so với ma sát trượt.
Người ta tính được nếu thay ma sát trượt bằng
 ma sát lăn có thể giảm lực ma sát đến 30 lần. 3.Lực ma sát nghỉ:
 TN:Hình 6.2
 trang 22 SGK Vật đứng yên chứng tỏ giữa mặt bàn với vậtcó một 
lực cản. Lực này đặt lên vật cân bằng với lực kéo để
 giữ cho vật đứng yên. 
 Lực này gọi là lực ma 
 sát nghỉ. C5: Hãy tìm các VD khác về lực ma sát 
nghỉ trong đời sống và kỷ thuật.
 -Ma sát giữa bàn chân với mặt sàn 
 khi đi tới.
 -Ma sát ở băng truyền tải trong 
 các nhà máy.
 -Ma sát ở dây cu-roa. Đẩy 
 Hình 6.3 Trục quay c thùng đồ
 b có ổ bi
a Xích xe đạp
 Khó đẩy do ma
 Làm cản chuyển sát trượt lớn.
Làm mau mòn Thay ma sát 
xích và đĩa. Để động quay,nóng
 và mau mòn trục. trựơt bằng
giảm ma sát cần ma sát lăn
 tra dầu mở Gắn ổ bi, tra
thường xuyên. dầu mở. Hình 6.4
 a b c
 Ốc dể bị lỏng khi Khi thắng ô tô 
 Phấn viết không 
 rung động, diêm không dừng lại 
 ăn bảng.
 quẹt không cháy. được
 Khi làm bảng Tăng độ nhám ở Làm mặt đường 
phải tạo một độ các mặt răng, ở có độ nhám,lốp xe 
nhám nhất định . mặt sườn bao phải có rãnh .
 diêm . b. Ô tô chạy vào 
 đường có bùn
 dể bị sa lầy.
 Giải thích:Khi đó lực 
 ma sát nghỉ giữa lốp 
 xe và mặt đất quá 
 nhỏ làm bánh xe 
 quay trượt tại chổ 
 không chạy tới được.
 Ma sát trong trường 
 hợp nầy có ích. Giải thích : Ô tô nặng nên 
 d. Mặt lốp ô tô
 mặt lớp sâu để tăng ma
phải có rãnh sâu hơn 
 sát tức tăng độ bám giữa
 xe đạp. 
 lốp xe với mặt đường. Do
 đó khi chuyển động làm 
 xe không bị trượt,khi 
 thắng xe dể dừng lại.
 Ma sát trong trường 
 hợp này có lợi. C9 : Ổ bi có tác dụng gì? Tại sao việc phát minh 
ra ổ bi lại có ý nghĩa quan trọng đến sự phát 
triển của khoa học và công nghệ?
 Ổ bi có tác dụng làm giảm ma sát do thay 
 ma sát trượt bằng ma sát lăn của các viênbi.
 Nhờ sử dụng ổ bi đã giảm lực cản lên các vật 
 chuyển động làm cho máy móc hoạt động dể 
 dàng, hiệu quả cao góp phần thúc đẩy sự phát 
 triển của các ngành như động lực học,cơ 
 khí,chế tạo máy CŨNG CỐ
BT 6.2 :Trong các cách làm sau đây,cách 
nào giảm được lực ma sát?
 A. Tăng độ nhám mặt tiếp xúc.
 B. Tăng lực ép lên mặt tiếp xúc.
 C. Tăng độ nhẵn giữa các mặt tiếp xúc.
 D. Tăng diện tích mặt tiếp xúc. CŨNG 
 CỐ
 BT 6.5 : Một ôtô chuyển động thẳng đều khi 
 lực kéo của động cơ ôtô là 800N. Tính độ lớn 
 của lực ma sát tác dụng lên các bánh xe ôtô 
 (bỏ qua lực cản của không khí ).
 Ôâtô chuyển động thẳng đều khi lực kéo cân bằng 
với lực ma sát. 
 Vậy: Fms = Fkéo = 800N TIẾT HỌC ĐẾN ĐÂY KẾT THÚC.
CHÚC QUÍ THẦY CÔ VÀ CÁC EM SỨC KHỎE.