Bài giảng Toán Lớp 9 - Bài 5: Giải bài toán bằng cách lập hệ phương trình - Trường THCS Cần Thạnh

 Mục đích yêu cầu:
 - HS cần nắm được phương pháp giải toán 
 bằng cách lập hệ phương trình bậc nhất với 
 hai ẩn số.
 - HS có kỹ năng giải các dạng toán tìm số, 
 chuyển động Ví dụ 1: dạng tốn tìm số 
 Tìm số tự nhiên cĩ hai chữ số. Biết rằng hai lần chữ số 
hàng đơn vị lớn hơn chữ số hàng chục một đơn vị và nếu 
viết hai chữ số ấy theo thứ tự ngược lại thì được một số mới 
(cĩ hai chữ số) bé hơn số cũ 27 đơn vị.
Tĩm tắt:
- Số cần tìm cĩ hai chữ số (chữ số hàng chục và 
 chữ số hàng đơn vị)
- Hai lần CSHĐV lớn hơn CSHC là 1
- Viết ngược lại: số mới bé hơn số cũ 27 Ví dụ 1: Hàng chục Đơn vị Giá trị
 Số ban đầu x y xy=+10 x y
 Số mới y x yx=+ 10yx
 Quan hệ 2y – x =1 (10x + y) – (10y – x) = 27
 Giải
Gọi x là chữ số hàng chục của số ban đầu (x N ,0 x 9)
Gọi y là chữ số hàng đơn vị của số ban đầu(,09)yNy 
Giá trị của số ban đầu là xyxy=+10
Vì 2 lần chữ số hàng đơn vị lớn hơn chữ số hàng chục là 1
nên 2y – x = 1
Giá trị của số sau khi đổi chỗ là yx10=+yx
Vì số mới bé hơn số cũ là 27 
nên ( 10x+y) – (10y+x) = 27 Ví dụ 2: Dạng tốn chuyển động
 Một chiếc xe tải đi từ TP. Hồ Chí Minh đến TP. Cần Thơ , quãng 
đường dài 189km. Sau khi xe tải xuất phát một giờ, một chiếc xe 
khách đi từ TP. Cần Thơ về TP. Hồ Chí Minh và gặp xe tải sau khi đi 
được 1 giờ 48 phút. Tính vận tốc mỗi xe, biết rằng mỗi giờ xe khách 
đi nhanh hơn xe tải 13km Giải
Gọi x là vận tốc của xe tải (km/h, x>0)
Gọi y là vận tốc của xe khách (km/h, y>0)
Vì mỗi giờ xe khách đi nhanh hơn xe tải 13km nên y - x = 13 (1)
 14
Thời gian xe tải đi: 1h+= 1 h 48' h
 5 v t S
 9
 14 14
Thời gian xe khách đi: 148'hh= Xe tải x x
 5 5 5
 14
Quãng đường xe tải đi được là x
 5 9 9
 Xe y y
Quãng đường xe khách đi được là khách 5 5
 149
Ta cĩ xy+=189( 2)
 55 149 149
 xy+=189 xy+=189
Từ (1) và (2) ta cĩ 55 55
 yx−=13 −+=xy13
 x = 36
Giải hệ phương trình ta được (TMĐK)
 y = 49
KL: Vận tốc xe tải là 36 (km/h); Vận tốc xe khách là 49 (km/h) DẶN DỊ :
- Học thuộc các bước giải bài tốn bằng 
cách lập hệ phương trình 
- Làm các bài tập: 28, 29, 30 – SGK – Tr22