Bài giảng Ngữ Văn 8 - Bài 8: Truyện lịch sử và tiểu thuyết - Đọc: Quang Trung đại phá quân Thanh

 1. KHỞI ĐỘNG
HS nghe bài hát Tiếng đàn bầu (Nhạc: Nguyễn 
Đình Phúc; thơ: Lữ Giang) và trả lời câu hỏi:
Em có suy nghĩ, cảm nhận gì về âm vang của lịch sử 
trong cuộc sống?
Theo em, lịch sử thường được ghi chép như thế nào 
để không bị mai một? BÀI 8: 
TRUYỆN LỊCH SỬ VÀ 
 TIỂU THUYẾT TRI THỨC NGỮ VĂN
 • HS làm việc cá nhân:
 • Đọc phần Tri thức ngữ văn và 
 hoàn thành thẻ học tập
 • Thời gian: 5 phút TRI THỨC NGỮ VĂN
 1. Khái niệm truyện lịch sử
 Truyện lịch sử là loại truyện có nội dung liên quan 
 đến các nhân vật và sự kiện lịch sử. Tuy nhiên, 
 truyện lịch sử không chỉ đơn thuần liệt kê các sự 
 kiện, kể về những con người có thật mà còn được 
 nhà văn hư cấu, tưởng tượng, bổ sung, sáng tạo 
 thành những hình tượng văn học sinh động. 2. Một số yếu tố của truyện lịch sử
 a. Cốt truyện
 b. Bối cảnh
 Cốt truyện của truyện lịch sử là Bối cảnh của truyện lịch sử là 
 một hệ thống sự kiện liên quan hoàn cảnh xã hội của một 
 đến lịch sử dân tộc được sắp thời kì lịch sử nói chung 
 xếp theo ý đồ nhất định của tác được thể hiện qua các sự 
 giả nhằm thể hiện nội dung, ý kiện, nhân vật lịch sử, phong 
 nghĩa tác phẩm. tục, tập quán. 2. Một số yếu tố của truyện lịch sử
 c. Nhân vật d. Ngôn ngữ
 Nhân vật chính của truyện lịch • Ngôn ngữ của truyện lịch sử phải 
 sử thường là người thật, việc phù hợp với bối cảnh của giai đoạn 
 thật, những anh hùng dân tộc; lịch sử mà truyện tái hiện. 
 ngoài ra, tác giả còn có thể hư • Thông qua các yếu tố từ ngữ, cách 
 cấu thêm nhiều nhân vật khác. nói, lời nhân vật, cách miêu tả, trần 
 thuật,... tác giả tái hiện lại không 
 khí, sự kiện và con người lịch sử 
 một cách sinh động. e. Cốt truyện đơn tuyến, cốt truyện đa tuyến
 Cốt truyện đơn tuyến
 Tác giả tập trung thể hiện quá trình phát triển tính cách của nhân vật chính, có 
 khi chỉ là một giai đoạn trong cuộc đời nhân vật chính. Cốt truyện đơn tuyến 
 thường có dung lượng nhỏ hoặc vừa; thường là cốt truyện của các truyện ngắn, 
 truyện vừa, thậm chí cả tiểu thuyết. 
 Cốt truyện đa tuyến
 Tác giả trình bày một chuỗi sự kiện, nhằm phản ánh nhiều bình diện của đời 
 sống; tái hiện những diễn biến phức tạp của nhiều nhân vật; có dung lượng lớn. 
 Chuỗi sự kiện trong cốt truyện đa tuyến được chia thành nhiều dòng, nhiều tuyến 
 gắn liền với số phận các nhân vật chính trong tác phẩm có nhiều chủ đề. 1. KHỞI ĐỘNG
 Video đã nhắc tới người 
anh hùng nào? Sự kiện lịch 
 sử nào liên quan tới người 
 anh hùng đó được nói tới? BÀI 8: 
TRUYỆN LỊCH SỬ VÀ TIỂU THUYẾT
 ĐỌC HIỂU VĂN BẢN
 QUANG TRUNG 
 ĐẠI PHÁ 
 QUÂN THANH 2. ĐỌC VĂN BẢN
 Đọc diễn cảm văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh.
 Tiêu chí Có Không
Đọc trôi chảy, không bỏ từ, thêm từ.
Đọc to, rõ bảo đảm trong không gian lớp học, cả lớp cùng nghe được.
Tốc độ đọc phù hợp.
Sử dụng giọng điệu khác nhau để thể hiện được cảm xúc của người kể 
chuyện đối với nhân vật, sự việc. THEO BƯỚC QUANG TRUNG
• GV có 6 câu hỏi trắc nghiệm liên quan đến 
 văn bản, HS có thời gian 30s để trả lời.
• HS giơ tay để đưa ra đáp án. THEO BƯỚC QUANG TRUNG
Câu 1: Phần (1) kể về tuyến nhân vật nào?
A. Tuyến nhân vật Tôn Sĩ Nghị
B. Tuyến nhân vật Vua Quang Trung
C. Tuyến nhân vật nhà Lê
D. Cả A, B, C đều đúng THEO BƯỚC QUANG TRUNG
Câu 2: Cuộc chiến của vua Quang Trung trước 
giặc nào của Trung Quốc?
A. Giặc Thanh.
B. Giặc Minh.
C. Giặc Ngô.
D. Giặc Hán. THEO BƯỚC QUANG TRUNG
Câu 3: Vua Quang Trung mở tiệc khao quân 
vào ngày 30 tháng chạp nhằm mục đích gì?
A. Cổ vũ động viên tinh thần quân sĩ
B. Để quân sĩ có thời gian nghỉ ngơi trước khi 
ra trận
C. Củng cố tinh thần quân sĩ, thể hiện niềm 
tin chiến thắng
D. Tất cả các đáp án trên. THEO BƯỚC QUANG TRUNG
Câu 4: Nhận định nào nói đúng nhất nội dung của những 
đoạn văn tả cảnh vua Quang Trung ra trận?
A. Ghi lại sự kiện lịch sử, diễn biến một cách gấp gáp, 
khẩn trương qua từng mốc thời gian.
B. Miêu tả cụ thể những hành động của nhân vật chính 
trong từng trận đánh.
C. Nói lên tương quan đối lập giữa quân ta và quân địch.
D. Tất cả các đáp án trên đều đúng. THEO BƯỚC QUANG TRUNG
Câu 5: Hành động, thái độ của vua Lê Chiêu Thống khi nghe tin 
quân Tây Sơn kéo vào thành?
A. Vua tôi Lê Chiêu Thống xin cầu hòa trước vua Quang Trung.
B. Vua tôi Lê Chiêu Thống chịu trận trước quân Tây Sơn.
C. Vua tôi Lê Chiêu Thống chạy trốn.
D. Tất cả các đáp án trên đều đúng. THEO BƯỚC QUANG TRUNG
Câu 6: Hoàng Lê nhất thống chí xây dựng hình ảnh vua Quang 
Trung như thế nào?
A. Hành động mạnh mẽ, quyết đoán.
B. Trí tuệ sáng suốt, mẫn cán, điều binh khiển tướng tài tình.
C. Tài thao lược, lãnh đạo tài tình, phi thường.
D. Tất cả các đáp án trên đều đúng.