Bài giảng KHTN 8 (Vật lí) - Bài 20: Sự nhiễm điện

 NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC 
 EM ĐẾN VỚI BÀI HỌC MỚI KHỞI ĐỘNG
Quan sát hình ảnh và trả lời câu hỏi sau:
 Trong những ngày thời tiết hanh 
 khô, nếu dùng một mảnh giấy 
 bóng kính cọ xát 5 – 7 lần vào tóc, 
 sau đó nhấc nhẹ ra thì có thể thấy 
 một số sợi tóc được hút lên theo 
 tờ giấy bóng kính (hình 20.1). Vì 
 sao lại có hiện tượng như vậy? Sự kiện phát hiện ra hiện tượng nhiễm điện
Thời gian 600 năm TCN 1706 1745 1775 1785 
 Francis Hauksbee 
 Nhà triết học Hy Lạp Nhà vật lí 
 ở London phát Nhà vật lí người 
 Thales thấy hổ Leyden ở Đức người Italy 
 minh ra máy phát Pháp Charles-
 phách hút được lông tạo được dụng lessandro Volta 
 tĩnh điện gồm một Augustinde 
 chim và những vật cụ thực hành phát minh ra 
 Sự kiện quả cầu thủy tinh Coulomb chế tạo 
 nhẹ khác khi bị cọ đầu tiên dùng máy phát tĩnh 
 điều chỉnh bằng ra cân xoắn để 
 xát, mốc tham khải dự trữ điện điện mà ông 
 một tay quay tạo ra tìm định luật về 
 lịch sự đầu tiên về tích. gọi là máy tĩnh 
 điện tích lớn nhờ tương tác điện.
 tĩnh điện. điện.
 cọ xát. BÀI 20:
 SỰ NHIỄM ĐIỆN NỘI DUNG BÀI HỌC
 01 02 03
SỰ NHIỄM ĐIỆN VẬT DẪN VÀ 
 DÒNG ĐIỆN
 DO CỌ XÁT VẬT CÁCH ĐIỆN 01
SỰ NHIỄM ĐIỆN DO CỌ XÁT Từ xưa, người ta đã biết sau khi cọ xát một số 
vật như thanh hổ phách vào len thì nó có thể 
hút được các vật nhẹ như cọng rơm, ta nói hổ 
phách bị nhiễm điện. 1. Làm vật nhiễm điện bằng cách cọ xát
 THỰC HÀNH
Dụng cụ
 hai thanh nhựa giá thí nghiệm
 dây treo mảnh vải khô 1. Làm vật nhiễm điện bằng cách cọ xát
 THỰC HÀNH
Tiến hành
 Bước 1: Treo một thanh nhựa vào 
 giá thí nghiệm.
 Bước 2: Cọ xát mảnh vải khô với 
 thanh nhựa. Sau đó, tách miếng vải 
 ra xa thanh nhựa. 1. Làm vật nhiễm điện bằng cách cọ xát
 THỰC HÀNH
Tiến hành
Bước 3: Đưa miếng vải 
lại gần một đầu thanh 
nhựa. Quan sát và mô tả 
hiện tượng xảy ra. 1. Làm vật nhiễm điện bằng cách cọ xát
 THỰC HÀNH
Tiến hành
 Bước 4: Cọ xát thanh nhựa thứ hai 
 bằng vải khô như đã làm với thanh 
 nhựa thứ nhất.
 Bước 5: Đưa thanh nhựa này lại gần 
 một đầu thanh nhựa thứ hai. Quan 
 sát và mô tả hiện tượng xảy ra. Dựa trên kết quả quan sát 
được ghi lại, hãy cho biết các 
vật nhiễm điện tương tác với 
nhau như thế nào? TRẢ LỜI
Đưa miếng vải lại gần một đầu thanh nhựa (hình 20.2) ta thấy 
miếng vải và đầu thanh nhựa hút nhau
 Đưa thanh nhựa thứ hai lại gần một đầu thanh nhựa thứ nhất (hình 
 20.3), ta thấy hai đầu thanh nhựa đẩy nhau KẾT LUẬN
• Có thể làm nhiễm điện vật bằng cách cọ xát. Các vật sau khi bị cọ xát 
 có thể hút hoặc đẩy nhau được gọi là các vật nhiễm điện hay các vật 
 mang điện tích.
• Có hai loại điện tích là điện tích âm và điện tích dương.
• Các vật nhiễm điện trái dấu sẽ hút nhau. Các vật nhiễm điện cùng dấu 
 sẽ đẩy nhau. 
• Khi đưa hai vật trái dấu lại gần nhau, nếu vào ban đêm, ta có thể thấy 
 giữa hai vật có các tia lửa. Hiện tượng này được gọi là sự phóng điện. 2. Nguyên nhân các vật có thể bị nhiễm điện 
 khi cọ xát
 Quan sát hình ảnh và tìm hiểu về sự nhiễm điện Câu hỏi 1 (SGK – tr100)
Sử dụng dấu cộng (+) để mô tả điện tích dương và dấu trừ 
(-) để mô tả điện tích âm, hãy vẽ vào vở hai vật có hình 
dạng bất kì để mô tả: 
Sau khi cọ xát, một vật trở nên nhiễm điện dương, vật kia 
trở nên nhiễm điện âm.
VÍ DỤ KẾT LUẬN
Ở trạng thái bình thường, Ở trạng thái bình thường, 
các nguyên tử trung hòa các nguyên tử trung hòa 
về điện về điện 3. Một số hiện tượng thực tế liên quan 
 đến sự nhiễm điện do cọ xát
 Hiện tượng 1
Hãy nêu một Vào mùa đông, khi cởi áo len, ta có 
 thể thấy hiện tượng áo len hút các 
số hiện tượng sợi tóc, đôi khi nghe thấy tiếng lách 
liên quan đến tách, nếu vào ban đêm có thể thấy 
 các tia lửa điện nhỏ.
sự nhiễm điện 3. Một số hiện tượng thực tế liên quan 
 đến sự nhiễm điện do cọ xát
 Hiện tượng 2
Hãy nêu một Cọ xát một quả bóng bay 
 vào áo len rồi tách chúng 
số hiện tượng ra, đưa quả bóng lại gần 
liên quan đến áo len thì nó bị hút về 
 phía áo len.
sự nhiễm điện Câu hỏi 2 (SGK – tr100)
Giải thích hiện tượng nhiễm điện khi cởi áo len và 
nhiễm điện ở quả bóng bay khi cọ xát với áo len.
Câu hỏi 3 (SGK – tr100)
Nêu và giải thích một số ví dụ về hiện tượng nhiễm 
điện do cọ xát trong thực tiễn.