Bài giảng KHTN 8 (Vật Lí) - Bài 16: Áp suất

 THÂN MẾN CHÀO CÁC 
EM HỌC SINH ĐẾN VỚI 
 BÀI HỌC MỚI! KHỞI ĐỘNG
 Khi láng sân xi măng, vữa trên sân chưa 
 khô hẳn, nếu đi trực tiếp trên đó thì sẽ 
 để lại các vết chân lún sâu. Để tránh 
 hỏng mặt sân, người ta thường đặt 
 những tấm ván trên mặt sân để đi trên 
 đó. Vì sao người ta lại làm như vậy? VÍ DỤ
 Có hai chiếc ba lô đựng cùng các đồ dùng như nhau, nhưng một chiếc quai 
 đeo mảnh, một chiếc quai đeo to bản. Trong trường hợp nào đeo ba lô thấy dễ 
 chịu hơn? Vì sao?
Có một khối gạch (hoặc gỗ) đặt lên một miếng bọt xốp theo các cách khác 
nhau. Vì sao độ lún của miếng xốp trong hai trường hợp lại khác nhau? BÀI 16: ÁP SUẤT NỘI DUNG BÀI HỌC
01 02
Áp lực Áp suất 
03
Tăng giảm áp suất I
ÁP LỰC Thảo luận nhóm
 PHIẾU HỌC TẬP SỐ 1: Tìm hiểu khái niệm áp lực
Lớp:
Tên thành viên:
1. Đọc tài liệu và trả lời các câu hỏi:
- Áp lực là gì? a)
- Làm thế nào nhận ra được đâu là áp lực?
2. Trong số các lực cho dưới đây, lực nào là áp lực? Vì sao?
a) Lực tương tác của hai nam châm
b) Lực của tay tác dụng lên lò xo
c) Lực tác dụng của thùng hàng lên mặt sàn
3. Hãy lấy ví dụ về áp lực trong thực tế (Câu hỏi 1 SGK – tr82) b)
 c) Trả lời phiếu học tập số 1
Câu 1: Áp lực là lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép. nhận 
ra được hai yếu tố của áp lực (có diện tích bị ép và có lực tác 
dụng theo phương vuông góc với diện tích bị ép).
Câu 2: Trong ba trường hợp đã cho, chỉ có trường hợp c, lực có 
phương vuông góc với diện tích bị ép (mặt sàn) là áp lực.
Câu 3: Lực của búa tác dụng vuông góc với mũ đinh, lực tác dụng 
của cuốn sách đặt trên bàn, xe ô tô di chuyển trên đường tạo một 
áp lực lên mặt đường, lực của đoàn tàu tác dụng lên đường ray, Câu hỏi 2 (SGK – tr82)
Ở hình 16.1, lực nào sau đây không phải là áp lực? Vì sao?
a) Lực do người tác dụng lên xe kéo.
b) Lực do xe kéo tác dụng lên mặt đất.
c) Lực do các thùng hàng tác dụng lên xe kéo. Trả lời
a) Lực do người tác dụng lên xe kéo: không có diện tích bị ép.
 Lực do xe kéo tác dụng lên mặt đất: diện tích bị ép là mặt đất và 
b) lực do xe tác dụng lên mặt đất có phương vuông góc với mặt 
 đất. Do vậy, lực này là áp lực.
 Lực do các thùng hàng tác dụng lên xe kéo: diện tích bị ép là 
c) sàn xe và lực do thùng hàng tác dụng lên xe kéo có phương 
 vuông góc với sàn xe. Do vậy, lực này là áp lực. KẾT LUẬN
Ø Khi đứng, chân ta tác dụng lên mặt đất một lực ép theo 
 phương vuông góc với mặt đất. Do có trọng lượng nên 
 các vật như tủ, bàn ghế, tác dụng lực ép lên sàn, có 
 phương vuông góc với mặt sàn. Các lực ép đó được 
 gọi là áp lực.
Ø Áp lực là lực có phương vuông góc với mặt bị ép. II
ÁP SUẤT Thảo luận nhóm
 Hãy dự đoán xem tác 
 dụng của áp lực phụ thuộc 
 vào các yếu tố nào. PHIẾU HỌC TẬP SỐ 2: Tìm hiểu về độ lớn của lực đẩy
Lớp:
Tên thành viên:
1. Hãy kể tên các dụng cụ thí nghiệm được trình bày trong hình 16.2 trang 83 
SGK, đồng thời nêu cách tiến hành thí nghiệm.
2. Hãy tiến hành thí nghiệm, so sánh độ lún trong mỗi trường hợp và rút ra kết 
luận về sự thay đổi độ lún dây ra bởi áp lực của khối kim loại trên mặt cát khi:
a) Với cùng một áp lực, diện tích bị ép giảm.
b) Với diện tích bị ép không đổi, tăng áp lực.
3. Tác dụng của áp lực lên một đơn vị diện tích bị ép được xác định bằng biểu 
thức nào? THÍ NGHIỆM
 các khối kim loại hình hộp chữ nhật giống nhau, 
Dụng cụ
 chậu cát mịn.
Tiến hành
 Bước 1: Đặt khối kim loại lên mặt cát và đo 
 độ lún của cát ở mỗi trường hợp sau:
 a. Một khối kim loại nằm ngang.
 b. Một khối kim loại thẳng đứng.
 c. Hai khối kim loại chồng lên nhau. THÍ NGHIỆM
 Bước 2: So sánh độ lún trong mỗi trường hợp và rút ra 
Tiến hành
 kết luận về sự thay đổi độ lún gây ra bởi áp lực của khối 
 kim loại trên mặt cát khi:
 Với cùng một áp lực, giảm diện tích bị ép (Hình 16.2a,b).
 Với cùng một điện tích bị ép, tăng áp lực (Hình 16.2a,c). THẢO LUẬN CẶP ĐÔI
 Nêu đơn vị của áp suất từ công 
 thức định nghĩa.
 Kể tên một số đơn vị áp suất 
 thông dụng. Câu hỏi 3 (SGK – tr83)
 So sánh áp suất do khối kim loại tác dụng lên cát trong 
 trường hợp ở Hình 16.2a với 16.2b và 16.2c.
Áp suất do khối kim loại tác Áp suất do khối kim loại tác 
dụng lên cát trong trường dụng lên cát trong trường 
hợp ở hình 16.2a nhỏ hơn hợp ở hình 16.2a nhỏ hơn 
ở hình 16.2b. ở hình 16.2c. KẾT LUẬN
ü Thí nghiệm cho thấy độ lún của cát không chỉ phụ thuộc 
 vào độ lớn của áp lực mà còn phụ thuộc vào diện tích mặt 
 bị ép. Cùng một áp lực, diện tích mặt bị ép càng nhỏ thì độ 
 lún của cát càng lớn. Với cùng một diện tích mặt bị ép, áp 
 lực càng lớn thì độ lún của cát càng lớn.
ü Áp suất được tính bằng áp lực tác dụng lên một đơn vị diện 
 tích mặt bị ép, áp suất = áp lực/diện tích mặt bị ép. KẾT LUẬN