Đề thi chọn học sinh giỏi vòng Huyện môn Sinh học Lớp 8 - Năm học 2016-2017 - Phòng GD&ĐT Hòa Bình (Có đáp án)

 UBND HUYỆN HÒA BÌNH KỲ THI CHỌN HỌC SINH GIỎI VÒNG HUYỆN 
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NĂM HỌC : 2016 - 2017
 MÔN: SINH HỌC
 HDC ĐỀ CHÍNH THỨC
 LỚP : 8
 (Gồm 03 trang) Thời gian: 150 phút
 (Không kể thời gian giao đề)
Câu 1: (3 điểm)
 a. Tế bào được xem là đơn vị cấu tạo của cơ thể : Vì mọi cơ quan của cơ thể đều được 
cấu tạo từ tế bào . Cơ thể người trưởng thành ước tính có khoảng 6.10 13 tế bào . Mỗi ngày 
có hàng tỉ tế bào bị chết đi và được thay thế. (0,5đ)
 - Chức năng của tế bào là thực hiện sự trao đổi chất và năng lượng (qua đồng hóa và 
dị hóa), cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động sống của cơ thể. Ngoài ra, sự lớn lên và 
phân chia của tế bào (gọi là sự phân bào) giúp cơ thể lớn lên, tới giai đoạn trưởng thành có 
thể tham gia vào quá trình sinh sản; tế bào còn có khả năng tiếp nhận và phản ứng lại với 
các kích thích lí – hóa của môi trường giúp cơ thể thích nghi với môi trường. (0,5đ) 
 Như vậy, mọi hoạt động sống của cơ thể đều liên quan đến hoạt động sống của tế 
bào nên tế bào là đơn vị chức năng của cơ thể. (0,5đ)
 b. Qua 2 thí nghiệm sau sẽ chứng minh điều đó.
 Lấy 1 xương đùi ếch trưởng thành ngâm trong cốc đựng dung dịch a xít clohyđric 
10 % ta thấy những bọt khí nổi lên từ xương đó là do phản ứng giữa HCl với chất vô cơ 
( CaCO3) tạo ra khí CO2 . Sau 10-15 phút bọt khí không nổi lên nữa, lấy xương ra, rửa sạch 
ta thấy xương trở nên mềm dẻo chất hữu cơ (0,5đ)
 Đốt 1 xương đùi ếch khác trên ngọn lửa đèn cồn cho đến khi xương không còn cháy 
nữa, không còn thấy khói bay lên chất hữu cơ đã cháy hết. Bóp nhẹ phần xương đã đốt 
ta thấy dòn và bở ra chất vô cơ (0,5đ)
 Xương kết hợp giữa 2 thành phần chất trên nên có tính bền chắc và mềm dẻo của 
xương (0,5đ)
Câu 2: (4 điểm)
 a- Cấu tạo và chức năng các thành phần của máu :
 + Hồng cầu : TB không nhân, hình đĩa lõm 2 mặt. Vì không có nhân nên chỉ tồn tại 
khoảng 130 ngày do đó luôn được thay thế bằng các hồng cầu mới hoạt động mạnh hơn, 
thành phần chủ yếu của hồng cầu là Hb có khả năng kết hợp lỏng lẻo với ôxi và cacbonic 
nên có chức năng vận chuyển ôxi và cacbonic trong hô hấp tế bào . (1đ)
 + Bạch cầu: TB có nhân, lớn hơn hồng cầu, hình dạng không ổn định có chức năng 
bảo vệ cơ thể chống các vi khuẩn đột nhập bằng cơ chế thực bào, tạo kháng thể, tiết protein 
đặc hiệu phá hủy tế bào đã bị nhiễm bệnh. (1đ)
 + Tiểu cầu:(không phải là tế bào mà chỉ là các mảnh vỡ của tế bào sinh tiểu cầu) 
kích thước rất nhỏ, cấu tạo đơn giản, dễ bị phá hủy để giải phóng 1 loại enzim gây đông 
máu . (0,5đ)
 + Huyết tương: Là chất lỏng của máu có vai trò duy trì máu ở thể lỏng và vận 
chuyển các chất dinh dưỡng, chất thải, hoocmon, muối khoáng dưới dạng hoà tan . (0,5đ)
 b- Những dân tộc ở vùng núi cao có số lượng hồng cầu trong máu cao hơn người ở 
đồng bằng vì:
 + Do không khí trên núi cao có áp lực thấp cho nên khả năng kết hợp của oxi với 
hemoglobin trong hồng cầu giảm. (0,5đ) 
 + Số lượng hồng cầu tăng để đảm bảo nhu cầu oxi cho hoạt động sống của con 
người. (0,5đ) - Thức ăn qua biến đổi lí học (nhai, trộn, co bóp) của ống tiêu hoá trở nên mềm, 
nhỏ hơn rất thuận lợi cho các enzim của dịch tiêu hoá tiết ra từ các tuyến tiêu hoá biến đổi 
hoá học.(0,5đ)
 - Ngược lại hoạt động biến đổi hoá học của các tuyến tiêu hoá càng triệt để thì các 
sản phẩn dinh dưỡng đơn giản hấp thụ càng nhiều, cung cấp chất và năng lượng cho cơ thể 
nói chung, trong đó có ống tiêu hoá phát triển tốt. (0,5đ)
Câu 5: (2 điểm)
 Mối quan hệ qua lại giữa đồng hóa và dị hóa:
 -Đồng hóa là quá trình tổng hợp từ các nguyên liệu đơn giản sẵn có trong TB nên 
những chất đặc trưng của TB và tích lũy năng lượng trong các liên kết hóa học. (0,5đ)
 -Dị hóa là quá trình phân giải các chất được tích lũy trong quá trình đồng hóa thành 
các chất đơn giản, bẻ gãy các liên kết hóa học để giải phóng năng lượng.(0,5đ)
 Đồng hóa và dị hóa tuy trái ngược nhau song gắn bó chặc chẽ với nhau : Năng 
lượng do dị hóa giải phóng được cung cấp cho quá trình đồng hóa, tổng hợp nên chất mới 
và sinh nhiệt bù đắp vào phần nhiệt của cơ thể mất đi do tỏa nhiệt vào môi trường(0,25đ)
 Tỉ lệ đồng hóa và dị hóa ở cơ thể là không giống nhau và phụ thuộc vào : độ tuổi 
và trạng thái cơ thể (0,25đ)
 -Lứa tuổi: ở trẻ em, cơ thể đang lớn quá trình đồng hóa lớn hơn dị hóa, ngược lại ở 
tuổi già, quá trình dị hóa lại lớn hơn đồng hóa.(0,25đ)
 -Trang thái cơ thể: lúc lao dộng dị hóa lớn hơn đồng hóa , ngược lại lúc nghỉ ngơi 
đồng hóa mạnh hơn dị hóa. (0,25đ)
Câu 6: (4 diểm)
a. * Phân biệt tính chất của phản xạ không điều kiện với phản xạ có điều kiện:
Tính chất của phản xạ không điều kiện (1đ) Tính chất của phản xạ có điều kiện (1đ)
1. Trả lời các kích thích tương ứng hay kích 1. Trả lời các kích thích bất kì hay kích 
thích không điều kiện thích có điều kiện (đã được kết hợp với 
 kích thích không điều kiện một số lần)
2. Bẩm sinh 2. Được hình thành trong đời sống
3. Bền vững 3. Dễ mất khi không củng cố
4. Có tính chất di truền, mang tính chất 4. Có tính chất cá thể , không di truyền
chủng loại.
5. Số lượng hạn chế 5. Số lượng không hạn định
6. Cung phản xạ đơn giản 6. Hình thành đường liên hệ tạm thời trong 
 cung phản xạ
7. Trung ương nằm ở trụ não, tủy sống 7. Trung ương chủ yếu có sự tham gia của 
 vỏ não.
 b Vai trò của hoocmon tuyến tụy.
 - Tỉ lệ đường huyết trung bình chiếm 0.12%, nếu tỉ lệ này tăng cao sẽ kích thích các tế 
bào beta tiết insulin. Hormone này có tác dụng chuyển glucozơ thành glicogen dự trữ trong 
gan và cơ. (0,5đ)
 - Trong trường hợp tỉ lệ đường huyết giảm so với bình thường sẽ kích thích các tế bào 
alpha tiết glucagon, có tác dụng ngược lại với insulin, biến glicogen thành glucose để nâng 
tỉ lệ đường huyết trở lại bình thường(0,5đ)
 - Nhờ có tác dụng đối lập của 2 loại hormon trên của các tế bào đảo tụy mà tỉ lệ đường 
huyết luôn ổn định(0,5đ)
 - Sự rối loạn trong hoạt động nội tiết của tuyến tụy sẽ dẫn đến tình trạng bệnh lí: bệnh 
tiểu đường hoặc chứng hạ huyết áp(0,5đ)
 - - - HẾT - - -