Bài giảng Ngữ Văn 7 - Bài 8: Nghị luận xã hội - Viết bài văn nghị luận về một vấn đề đời sống

 Cùng nhìn các hình ảnh sau 
và cho biết hình ảnh đó đề 
cập tới những vấn đề nào 
 trong đời sống? BÀI 8: NGHỊ LUẬN XÃ HỘI
VIẾT BÀI VĂN NGHỊ LUẬN 
VỀ MỘT VẤN ĐỀ ĐỜI SỐNG I. YÊU CẦU KIỂU BÀI
 1. Yêu cầu của kiểu bài 
 • Mục đích viết bài văn nghị luận trình bày ý kiến 
 (tán thành hay phản đối) về một vấn đề trong đời 
 sống là gì?
 • Bài văn nghị luận trình bày ý kiến về một vấn đề 
 trong đời sống cần đáp ứng yêu cầu gì? I. YÊU CẦU KIỂU BÀI
 1. Yêu cầu của kiểu bài 
 • Nêu được vấn đề, làm rõ thực chất của vấn đề
 • Trình bày rõ ràng ý kiến tán thành, phản đối của 
 người viết với vấn đề cần bàn luận
 • Đưa ra được lí lẽ rõ ràng, bằng chứng xác thực, 
 đa dạng để làm sáng tỏ cho ý kiến. 2. Bảng kiểm tham khảo 
 Tiêu chí Đ CĐ
Mở bài Giới thiệu được vấn đề cần bàn luận 
 Nêu được ý kiến tán thành hay phản đối vấn đề cần bàn luận 
Thân bài Giải thích những từ ngữ, khái niệm quan trọng (nếu có)
 Nêu được ít nhất hai lí lẽ thuyết phục, chặt chẽ để làm rõ ý kiến
 Nêu được bằng chứng đa dạng, thuyết phục để củng cố cho lí lẽ
 Sắp xếp các lí lẽ, bằng chứng theo một trình tự hợp lí
 Lật lại vấn đề, bổ sung ý kiến để cách nhìn về vấn đề thêm toàn diện
Kết bài Khẳng định lại ý kiến của mình
 Đề xuất giải pháp, bài học nhận thức và phương hướng hành động II. PHÂN TÍCH MẪU
ĐỌC VÀ PHÂN TÍCH BÀI VIẾT THAM KHẢO
Đọc văn bản mẫu và hoàn thành PHT 01
 • THINK: Trả lời cá nhân trong 5 phút
 • PAIR: Trao đổi với bạn bên cạnh 
 trong 2 phút
 • SHARE: Chia sẻ trước lớp khi được 
 giáo viên mời II. PHÂN TÍCH MẪU
 Giới thiệu vấn đề cần bàn luận và nêu rõ ý kiến của 
Nội dung của phần mở bài là gì?
 người viết về vấn đề
 • Giải thích vấn đề
 • Sử dụng ít nhất 2 lí lẽ và bằng chứng để khẳng định 
 ý kiến của người viết về vấn đề
Phần thân bài thể hiện nội dung gì?
 History • Soi chiếu vấn đề từ góc nhìn ngược lại, nêu ý kiến 
 bổ sung nhằm giúp cách nhìn vấn đề được toàn vẹn 
 hơn
 Khẳng định lại ý kiến của người viết và đề xuất giải pháp, 
Phần kết bài thể hiện nội dung gì?
 bài học nhận thức, phương hướng hành động II. PHÂN TÍCH MẪU
 • Vấn đề: Ý nghĩa của sự tha thứ
Bài viết viết về vấn đề gì? Mục 
 • Mục đích viết: truyền tải đến người đọc về vai trò quan 
đích của bài viết là gì? 
 trọng của sự tha thứ trong đời sống của con người
 • Vấn đề bàn luận: thuộc lĩnh vực tư tưởng đạo đức, lối 
 sống của con người.
Những dấu hiệu nào giúp em nhận 
 • Văn bản nêu rõ ý kiến của người viết: đồng tình, tán 
ra đây là bài văn nghị luận về một 
 History thành sự tha thứ trong cuộc sống con người.
vấn đề trong đời sống?
 • Đưa ra lí lẽ rõ ràng, bằng chứng xác thực, đa dạng gần 
 gũi để làm sáng tỏ cho ý kiến.
Bố cục bài viết gồm mấy phần? Là 
 Bài viết gồm 3 phần: Mở bài, Thân bài, Kết bài 
những phần nào? II. PHÂN TÍCH MẪU
 • Lí lẽ 1: sự tha thứ là món quà quý giá mà chúng ta tặng cho 
 người khác và cho chính mình.
Bài viết đã • Bằng chứng 1: trại giam Gia Trung (Gia Lai) đã tổ chức phong 
đưa ra ý kiến, trào viết thư với chủ đề “Gửi lời xin lỗi”.
lí lẽ, bằng • Lí lẽ 2: Sự tha thứ giúp chúng ta buông bỏ thù hận, sự cố chấp 
chứng nào về và định kiến để từ đó tìm thấy sự bình an, thanh thản trong tâm 
sự tha thứ? hồn.
 • Bằng chứng 2: Quan điểm của nhà văn Gu-i-li-am A-thơ-rơGu-ơ- 
 rơ: “Cuộc sống nếu không có sự tha thứ thì chỉ là tù ngục”. II. PHÂN TÍCH MẪU
 • Giải pháp:
Ở kết bài, tác - Đặt mình vào vị trí của người khác, cố gắng hiểu nguyên nhân, hoàn 
giả đã đề xuất cảnh dẫn họ đến sai lầm.
giải pháp gì? - Có thể viết thư cho những người từng mắc lỗi với ta để thể hiện sự 
Theo em, giải tha thứ và tình yêu thương.
pháp ấy có History• Theo em, giải pháp mà tác giả đưa ra có hợp lí vì khi đặt mình 
hợp lí, khả thi vào vị trí người khác sẽ dễ dàng hiểu được nguyên nhân dẫn đến 
hay không? sai lầm của họ. Từ đó cảm thông, tha thứ cho sai lầm ấy. III. HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH VIẾT
Dựa vào phán đoán ban đầu của mình và phần 
phân tích mẫu cũng như kinh nghiệm của bản thân, 
hãy nêu quy trình viết bài văn trình bày ý kiến (tán 
thành/phản đối) về một vấn đề đời sống (PHT 02)
 • Hoạt động cặp đôi
 • Nhiệm vụ: phiếu học tập 02
 • Thời gian thảo luận: 5 phút
 • Thời gian trình bày tối đa: 2 phút/nhóm III. HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH VIẾT
Dựa vào phán đoán ban đầu của mình và phần phân tích mẫu cũng 
như kinh nghiệm của bản thân, hãy nêu quy trình viết bài văn trình 
bày ý kiến (tán thành/phản đối) về một vấn đề đời sống (PHT 02)
 1 2 3
 Trước khi viết Khi viết Sau khi viết III. HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH VIẾT
 1. Chuẩn bị viết
Xác định:
 • Đề tài
 • Mục đích viết
 • Người đọc
 • Những ý chính (vấn đề gì cần bàn luận ở bài viết? Làm thế nào 
 để ý kiến của mình thuyết phục người đọc?) III. HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH VIẾT
 1. Chuẩn bị viết
 • Lập dàn ý 
Mở bài Dẫn dắt vấn đề cần nghị luận và nêu vấn đề nghị luận
 • Giải thích (các từ ngữ, khái niệm quan trọng)
 • Nêu biểu hiện của vấn đề
Thân bài • Phân tích ý nghĩa của vấn đề với cá nhân, cộng đồng (đưa ra lí lẽ, bằng 
 chứng để làm sáng tỏ ý kiến)
 • Liên hệ bản thân
Kết đoạn Khẳng định ý nghĩa/vai trò của vấn đề và suy nghĩ về hướng rèn luyện của em III. HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH VIẾT
 2. Viết
• Bám sát dàn ý, dùng các từ ngữ liên kết để các câu trong đoạn và trong 
 bài
• Có thể sử dụng các trích dẫn, danh ngôn để tăng sức thuyết phục
• Giọng văn phù hợp, nếu với bài viết phản đối cần tránh lối viết gay gắt, 
 gây cảm giác căng thẳng
• Khi triển khai bằng chứng, cầntránh sa đà vào kể, bằng cách trả lời câu 
 hỏi: “Bằng chứng này làm sáng tỏ lí lẽ như thế nào?”
• Khẳng định được ý nghĩa của việc bàn luận III. HƯỚNG DẪN QUY TRÌNH VIẾT
 3. Kiểm tra, chỉnh sửa
 Kiểm tra lại bài văn đã 
 Xác định những chỗ 
 viết, phát hiện các lỗi 
 mắc lỗi và nêu cách 
 về nội dung (thiếu ý, 
 sửa chữa.
 trùng lặp ý, .) và hình 
 thức (chính tả, ngữ 
 pháp, liên kết câu, )