Bài giảng Lịch Sử 6 - Bài 10: Hi Lạp và La Mã cổ đại

 Em đa ̃ từ ng nhìn thấ y công trình nà y chư a? Công trình kiế n trú c nà y nằ m ở quố c gia nà o? Em có biết đây Đây là hình ảnh của những con sò được sử dụng rất rộng rãi trong đời sống 
là vật gì không? hằng ngày của con người. (chế biến thành nhiều món ăn, sau đó vỏ sò có thể 
Nó thường được dùng làm đồ trang sức, làm hoa, tranh, làm đồ vật để trang trí Nhưng các 
con người sử em có biết rằng ở đất nước Hy Lạp cổ đại người ta dùng vỏ sò để bỏ phiếu, 
dụng để làm gì?
 một trong những biểu hiện của nến dân chủ A-ten, được đánh giá là đỉnh cao 
 nhất của nền dân chủ cổ đại phương Tây. Nền dân chủ đó được xây dựng 
 trên những nền tảng nào? Văn minh phương Tây đã sản sinh ra những thành 
 tựu gì cho nhân loại? Đó là những nội dung sẽ được đề cập đến trong Bài 
 10: Hy Lạp và La Mã cổ đại. BÀI 10. HI LẠP VÀ LA MÃ CỔ ĐẠI
Mục tiêu bài học
- Nêu được những tác động của điều kiện tự nhiên (hải cảng, biển đảo) đối với 
sự hình thành, phát triển của nền văn minh Hy Lạp, La Mã.
- Trình bày được tổ chức nhà nước thành bang, nhà nước đế chế ở Hy Lạp và La 
Mã.
- Nêu được một số thành tựu văn hoá tiêu biểu của Hy Lạp và La Mã. BÀI 10. HI LẠP VÀ LA MÃ CỔ ĐẠI
1. Điều kiện tự nhiên
 a. Hy Lạp cổ đại
 Lược đồ Hi Lạp hiện nay
 1. Hãy cho biết lãnh thổ Hi Lạp cổ đại bao gồm những quốc gia nào ngày nay?
 2. Lãnh thổ Hi Lạp được bao bọc bởi các biển lớn nào? Vị trí địa lý của Hy Lạp Với đặc điểm vị trí 
 địa lý của Hi Lạp, 
- Nằm ở khu vực châu Âu, phía Nam bán đảo Ban- theo em, Hi Lạp sẽ 
 căng phát triển những 
- Lãnh thổ Hi Lạp cổ đại bao gồm: Hi Lạp ngày ngành kinh tế nào? 
 nay, Macedonia, Anbani, Bungari, Một phần của Vì sao?
 Thổ Nhĩ Kỳ
- Được bao bọc với 4 biển lớn: Biển Ê-giê, biển Cờ-
 rết, Biển Ionnian, Biển Địa Trung Hải.
 Ảnh hưởng của vị trí địa lý
• Tạo thuận lợi cho việc hình thành các cảng biển tự 
 nhiên
• Phát triển các hoạt động giao thương đường biển
• Các cuộc chiến tranh giữa các khu vực
 Hình thuyền lớn trang trí trên bình gốm Hi Lạp BÀI 10. HI LẠP VÀ LA MÃ CỔ ĐẠI
1. Điều kiện tự nhiên
 a. Hy Lạp cổ đại
 - Nằm ở khu vực châu Âu, phía Nam bán đảo Ban-căng Địa hình của Hy Lạp
 Quan sát vào bản đồ trình bày địa hình 
 của Hy Lạp? Với địa hình đó có ảnh 
 hưởng như thế nào đến cuộc sống và giao 
 thông của cư dân ở đây
 Địa hình
 • Địa hình chủ yếu là đồi núi, khó khăn 
 cho trồng trọt.
 • Các cộng đồng người Hy Lạp thường 
 sống và phát triển độc lập vì những 
 ngọn núi khiến cho việc đi lại, giao tiếp 
 khó khăn.
 • Các cộng đồng này thường xuyên xảy 
 ra chiến tranh. Bản đồ địa hình Hi Lạp Địa hình đặc trưng của Hy Lạp
 Biển
Các vách núi đá
 Đất trồng trọt
 Các loại cây bụi Khí hậu của Hy Lạp Đọc đoạn tư liệu bên. Hãy 
Tư liệu cho biết ảnh hưởng của 
 khí hậu đến việc trồng trọt 
Hy Lạp cổ đại có đặc điểm khí hậu của của người Hi Lạp như thế 
khu vực Địa Trung Hải. Mùa hè của nó nào?
rất nóng và khô. Nhiệt độ trung bình 
khoảng 24°C. Vào mùa đông, nhiệt độ 
lại bị ảnh hưởng bởi nước xung quanh. 
Thông thường, nhiệt độ không xuống 
dưới 4°C (trừ các vùng núi cao). Ở vùng 
núi, Lượng mưa trung bình hàng năm 
dao động từ 500 – 1200 mm, phần lớn 
mưa vào những tháng mùa đông. Khí hậu của Hy Lạp
• Hi Lạp có khí hậu của khu vực Địa 
 Trung Hải:
• Mùa đông ôn hòa và ẩm ướt
 • Cho phép phát triển nông nghiệp
 • Trồng nho và ôliu
• Mùa hè nóng và khô
 • Thường có hạn hán
 • Nho và ô-liu là những loại cây có 
 thể sống sót qua các mùa khô hạn BÀI 10. HI LẠP VÀ LA MÃ CỔ ĐẠI
1. Điều kiện tự nhiên
 a. Hy Lạp cổ đại
 - Nằm ở khu vực châu Âu, phía Nam bán đảo Ban-căng
 - Địa hình bị chia cắt thành vùng đồng bằng nhỏ hẹp, đất đai canh tác ít, không màu mỡ.
 - Đường bờ biển dài, gồ ghề, có nhiều vũng, vịnh.
 - Nhiều khoáng sản: đồng, vàng, bạc...
 => Tạo điều kiện cho sự phát triển của thủ công nghiệp và thương nghiệp. Cảng Pi-rê là trung tâm xuất- nhập khẩu và buôn bán nô lệ sầm uất nhất của thế giới cổ đại. 
Từ cảng Pi-rê, A-ten xuất khẩu sang các quốc gia lân bang những sản phẩm nổi tiếng như 
rượu nho, dầu ô liu, đồ gốm màu, đá cẩm thạch, thiếc, chi, vải, và nhập về các mặt hàng 
thiết yếu như ngũ cốc từ Hắc Hải, Bắc Phi, hạt tiêu từ Ấn Độ, chà là và lúa mì của vùng Lưỡng 
Hà, BÀI 10. HI LẠP VÀ LA MÃ CỔ ĐẠI
1. Điều kiện tự nhiên
 a. Hy Lạp cổ đại
 - Nằm ở khu vực châu Âu, phía Nam bán đảo Ban-căng
 - Địa hình bị chia cắt thành vùng đồng bằng nhỏ hẹp, đất đai canh tác ít, không màu mỡ.
 - Đường bờ biển dài, gồ ghề, có nhiều vũng, vịnh.
 - Nhiều khoáng sản: đồng, vàng, bạc...
 => Tạo điều kiện cho sự phát triển của thủ công nghiệp và thương nghiệp.
 b. La Mã cổ đại Điều kiện tự nhiên của La Mã
 1. Xác định vị trí 
 của La Mã trên bản 
 đồ? Vị trí địa lý:
 Nhà nư ớ c La Ma ̃ cổ đaị 
 đư ơc̣ hình thành trê n 
 bán đảo I-ta-li-a (ở 
 Nam Âu) sau đư ơc̣ mở 
 rộ ng ra trê n phần lañ h 
 thổ của cả ba châ u luc̣ 
 Âu, Á , Phi.
 Lãnh thổ của nó kéo 
 ĐỊA TRUNG. HẢI dài từ Đại Tây Dương 
 tới Ả-rập và từ cửa 
 sông Rhine tới Bắc Phi. Vị trí địa lý
 2. Dựa vào vị trí địa 
Bán đảo Italia được biển bao bọc 
 lý của La Mã và hình 
• Giúpảnh bên, hãy cho biết cư dân phát triển các tuyến 
 ảnh hưởng của Biển 
 đườngđối với sự phát triển thương mại.
• Romecủa đế chế La Mã dễ dàng hơn trong việc 
 chinh phục và giành được các 
 lãnh thổ mới. Địa hình 
 • Dãy Alps ở phía bắc và Apennines tạo thành 3. Quan sát lược đồ địa hình 
 của bán đảo Italia hãy cho 
 cột sống của Italia. biết vị trí của dãy núi 
 • Đồng bằng Appennionằm vàở vịven trí biển, của cáccó diện tích khá 
 rộng lớn.vùng đồng bằng (màu 
 • Thuận lợi để trồng xanh)?trọt các loại ngũ cốc như lúa 
 mì và lúa mạch, đậu, rau và trái cây. Sau đó, họ 
 học cách trồng ô liu và nho 
Lược đồ địa hình bán đảo Italia Khí hậu 
• Miền bắc và miền trung bán đảo 
 Italia, khí hậu thay đổi từ cận 
 3. Quan sát vào biểu 
 nhiệt đới ẩm đến lục địa ẩm và đồ hãy cho biết khí 
 hậu ở khu vực này 
 đại dươngnhư thế nào?
• Vùng ven biển và miền Nam là 
 khí hậu Địa Trung Hải, vì thế họ 
 trồng ô liu và nho – những loại 
 cây chịu được khô hạn. BÀI 10. HI LẠP VÀ LA MÃ CỔ ĐẠI
1. Điều kiện tự nhiên
 a. Hy Lạp cổ đại
 - Nằm ở khu vực châu Âu, phía Nam bán đảo Ban-căng
 - Địa hình bị chia cắt thành vùng đồng bằng nhỏ hẹp, đất đai canh tác ít, không màu mỡ.
 - Đường bờ biển dài, gồ ghề, có nhiều vũng, vịnh.
 - Nhiều khoáng sản: đồng, vàng, bạc 
 => Tạo điều kiện cho sự phát triển của thủ công nghiệp và thương nghiệp.
 b. La Mã cổ đại
 - Được hình thành trên bán đảo I-ta-li-a (ở Nam Âu)
 - Có vùng đồng bằng màu mỡ, đường bờ biển dài, nhiều vịnh và khoáng sản...
 => Tạo điều kiện cho sự phát triển nông nghiệp, thương nghiệp và luyện 
 kim. . So sánh điểm giống - Giống nhau: đều có đường bờ biển dài, có nhiều đảo, nhiều vũng 
 và khác nhau về vịnh tạo điều kiện phát triển thương nghiệp, giao thương hàng hóa 
 điều kiện tự nhiên 
 của Hy Lạp và La khắp nơi. Ngoài ra cả hai còn có nhiều khoáng sản, trong lòng đất 
 Mã cổ đại chứa nhiều đồng chì thúc đẩy phát triển các ngành thủ công nghiệp.
 - Khác nhau
 Hy Lạp La Mã
 - Địa hình bị chia cắt, các vùng - Địa hình đa dạng hơn Hy Lạp với 3 loại địa 
 đồng bằng nhỏ hẹp đất đai hình: đồng bằng, đồi núi, bờ biển, không bị 
 canh tác ít, không màu mỡ nên chia cắt thành những vùng biệt lập. Ở đây có 
 không thuận lợi cho nông khá nhiều đồng bằng màu mỡ, phân bố đều 
 nghiệp trồng lương thực. ở cả đất liền và hải đảo thuận lợi cho phát 
 triển nông nghiệp và chăn nuôi.
So với Hy Lạp, La Mã có điều kiện phát triển toàn diện về mọi mặt kinh tế, xã hội và văn 
hoá. Đặc biệt, đường bờ biển với các cảng thị và thuyền buôn to lớn không chỉ tiện lợi cho 
buôn bán mà còn có thể chinh phục những vùng đất mới (gọi là các thuộc địa).