Bài giảng GDCD 8 - Bài 2: Tôn trọng sự đa dạng của các dân tộc

 BÀI 2
TÔN TRỌNG SỰ ĐA 
 DẠNG CỦA CÁC 
 DÂN TỘC Em hãy đoán tên các quốc gia dựa trên những biểu tượng 
01 MỞ ĐẦU văn hóa - lịch sử của các quốc gia đó qua các hình dưới 
 đây: 
 Hình ảnh 1: Lăng 
 Chủ tịch Hồ Chí 
 Minh - Việt Nam
 Hình ảnh 2: Núi 
 Phú Sĩ - Nhật Bản
 Hình ảnh 3: Tháp 
 Eiffel - Pháp
 Hình ảnh 4: Tượng 
 Nữ thần tự do - Mỹ KHÁM PHÁ 1. Biểu hiện sự đa dạng của các dân tộc và các nền văn 
02 hóa trên thế giới. 
Ngày 16/11/1995. Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của Liên hợp quốc (UNESCO) đã thông 
qua Ngày Quốc tế Khoan dung và lấy ngày 16/11 hằng năm để kỉ niệm Ngày Quốc tế Khoan dung. 
Đại diện của 185 quốc gia đã kí vào bản Tuyên bố đưa ra tại Hội nghị toàn thể lần thứ 28 của 
UNESCO, theo đó cam kết Tôn trong chấp nhận và hiểu đúng sự đa dạng, phong phủ các nền văn 
hóa của thế giới, những hình thức tự biểu hiện và những khả năng thể hiện cá tính của con người”. 
Các quốc gia cũng công nhận một thực tế là con người khác nhau về hình dáng bên ngoài, địa vị, lời 
nói, cách ứng xử và các giá trị, song đều có quyền được sống trong hoà bình và duy trì cá tính của 
riêng mình
 Theo em, sự đa dạng của các dân tộc và các nền văn hóa trên thế giới được 
 biểu hiện như thế nào trong thông tin trên? 
 Sự đa dạng của các dân tộc và các nền văn hóa trên thế giới được biểu hiện ở hình 
 dáng bên ngoài, địa vị, lời nói, cách ứng xử và các giá trị. Theo em, sự đa dạng của các dân tộc và các nền văn hóa trên thế giới được 
 biểu hiện như thế nào trong thông tin sau? 
Trang phục của mỗi quốc gia trong cộng đồng ASEAN chưa đựng những mét văn hoá khác nhau, thể hiện bản 
sắc của đất nước. 
Với người Cam-pu-chia, trang phục truyền thống có tên gọi là Sam-pot. Trang phục này có nhiều loại khác 
nhau thể hiện nét riêng của mỗi vùng miền, Sam-pot thường là một tấm lụa dài và rộng được dùng để quấn 
xung quanh thắt lưng, giúp tôn dáng người phụ nữ khi mặc và được sử dụng như trang phục gia truyền trong 
nhà trong tiệc cưới, ma chay. trong đón năm mới. Sự độc đáo về trang phục truyền thống của người Sin-ga-po 
chính là Baju Ke-ba-ya. Trang phục này gồm váy và một chiếc áo dài được trang trí công phu với hoa văn tôn 
lên vẻ e lệ, nhu mì cho người con gái. Ngày nay, trang phục này được cách tân khi kết hợp so với quần bò 
hoặc chân váy ngắn để sử dụng rộng rãi hơn trong cuộc sống hằng ngày. Trang phục truyền thống của người 
Lào rất đặc biệt có tên gọi là Sinh (dành cho nữ giới) và Sa-long (dành cho nam giới). Trang phục được thiết kế 
với với nhiều màu sắc khác nhau để phù hợp với hoàn cảnh cũng như những ngày lễ truyền thống. 
 Sự đa dạng của các dân tộc và các nền văn hóa trên thế giới được biểu hiện ở trang 
 phục truyền thống. Những biểu hiện của sự đa dạng dân tộc và các nền văn hóa khác nhau trên 
thế giới mà em biết.
 Trung Quốc: Chồng cõng vợ đi trên than nóng 
 Phong tục chồng cõng vợ và đi trên than đang cháy 
 có ở một số dân tộc tại Trung Quốc. Mọi người tin 
 rằng, nếu tục lệ này được thực hiện trước khi hai 
 vợ chồng bắt đầu cuộc sống hôn nhân thì người vợ 
 sẽ được may mắn khi vượt cạn, lúc chuyển dạ sẽ 
 bớt đau hơn. Số khác tin rằng truyền thống này sẽ 
 đảm bảo cho một cuộc hôn nhân không căng 
 thẳng và thành công cho các cặp vợ chồng mới 
 cưới. Những biểu hiện của sự đa dạng dân tộc và các nền văn hóa khác nhau trên 
thế giới mà em biết.
 Đức: Đập vỡ đồ sứ để đem lại may mắn 
 Việc đập vỡ đồ sứ để cầu may phải do gia 
 đình, bạn bè của một cặp đôi mới cưới làm. 
 Khi cặp đôi kết hôn, gia đình và bạn bè thân 
 nhất của họ đập vỡ đồ sứ và để cặp đôi dọn 
 dẹp sau đó.
 Ý nghĩa ẩn sau truyền thống này là để đảm 
 bảo rằng cặp đôi có thể làm việc cùng 
 nhau, giúp gắn kết họ lại với nhau và thể hiện 
 rằng, dù cuộc sống có bộn bề khó khăn thì họ 
 có thể cùng nhau dọn dẹp chúng Những biểu hiện của sự đa dạng dân tộc và các nền văn hóa khác nhau trên 
thế giới mà em biết.
 Indonesia: Tang lễ diễn ra nhiều năm sau khi 
 chết 
 Ở nhiều nước, tang lễ được tổ chức trong một 
 khoảng thời gian ngắn sau khi ai đó qua đời. 
 Nhưng ở miền đông Indonesia, đám tang của 
 một người Toraja đôi khi được tổ chức nhiều 
 năm sau khi chết. Lý do chính là đám tang là 
 sự kiện lớn trong cuộc đời con người, có thể 
 kéo dài từ vài ngày đến vài tuần và đôi khi một 
 gia đình phải mất rất nhiều thời gian mới tiết 
 kiệm đủ tiền để chi trả. Em hãy kể tên một số phong tục tập quán đặc sắc của các dân tộc trên... 
 Tây Ban Nha: Nhảy qua trẻ sơ sinh để xua đuổi 
 ma quỷ 
 Truyền thống này diễn ra ở ngôi làng Castrillo 
 de Murcia thuộc thành phố Sasamón, được 
 gọi là lễ hội El Colacho. Người ta sẽ mặc trang 
 phục màu đỏ và vàng, đeo mặt nạ và nhảy qua 
 những đứa trẻ mới được sinh ra trong vòng 
 một năm trước đó, được đặt nằm cẩn thận 
 trên một tấm nệm trải trên mặt đất. SỰ ĐA DẠNG CỦA CÁC DÂN TỘC VÀ CÁC NỀN VĂN HÓA TRÊN THẾ GIỚI
 Xuất phát từ yếu tố địa lí, chủng tộc, lịch 
Sự đa dạng của sử hình thành, phát triển các dân tộc có 
 các dân tộc và sự đa dạng về phương thức sinh hoạt, 
các nền văn hóa ngôn ngữ chữ viết, màu da, truyền 
 trên thế giới. thống phong tục, tập quán, ẩm thực 
 trang phục, nghệ thuật, kiến trúc,... 2. Ý nghĩa của việc tôn trọng sự đa dạng của các dân tộc và các nền văn hóa trên thế giới 
 Đa dạng văn hoá mang đến nhiều cơ hội lựa chọn hơn cho tất cả mọi người, nó là một 
 trong những căn nguyên của phát triển, được hiểu không chỉ dưới góc độ tăng trưởng 
 kinh tế đơn thuần mà còn được hiểu như một phương tiện đạt được sự tồn tại mãn 
 nguyện hơn về trí tuệ, tình cảm, đạo đức cũng như tinh thần. 
 Em hãy phân tích ý nghĩa của việc tôn trọng sự đa dạng của các dân tộc và 
 các nền văn hoá trên thế giới 
 Ý nghĩa của việc tôn trọng sự đa dạng của các dân tộc và các nền văn hoá trên thế giới: 
 tôn trọng sự đa dạng của các dân tộc và các nền văn hóa trên thế giới sẽ làm cho văn 
 hóa nhân loại thêm phong phú, đặc sắc; tạo nền tảng để các dân tộc trên thế giới giao 
 lưu, học hỏi, hợp tác với nhau; giúp cho các nước có cơ hội vươn lên phát triển, góp 
 phần thực hiện bình đẳng giữa các dân tộc và bảo vệ nền hòa bình trên thế giới. Trong thời kì dịch bệnh COVID-19, dù bị tác động không nhỏ bởi dịch bệnh, nhưng cách Việt Nam 
ứng xử thân thiện, hết mình với công dân các quốc gia khác đã thể hiện giá trị văn hoá của con 
người Việt Nam như sự cởi mở, bao dung, không hẹp hòi, kì thị. Người nước ngoài đến Việt Nam du 
lịch hay công tác, bị nhiễm COVID-19 đều được đội ngũ y, bác sĩ, chuyên gia y tế điều trị tận tình, 
chu đáo. Chính phủ cũng đã chỉ thị nghiêm cấm các hành vi phân biệt đối xử, từ chối phục vụ người 
nước ngoài trong thời gian xảy ra dịch bệnh. Đại sứ Vương quốc Anh tại Việt Nam đã gửi lời cảm ơn 
chân thành tới Chính phủ và các y, bác sĩ Việt Nam dã hỗ trợ, giúp công dân Anh trong thời gian dịch 
bệnh. Bằng chính sách tôn trọng đa dạng văn hoá, Việt Nam đã chủ động và có trách nhiệm hợp tác 
góp phần xây dựng nhận thức sâu dậm trong cộng đồng quốc tế về một dất nước Việt Nam đổi mới 
thành công. 
 Theo em, việc tôn trọng sự đa dạng các dân tộc và các nền văn hoá trên 
 thế giới mang lại những lợi ích gì cho Việt Nam. Trong thời kì dịch bệnh COVID-19, dù bị tác động không nhỏ bởi dịch bệnh, nhưng cách Việt Nam 
 ứng xử thân thiện, hết mình với công dân các quốc gia khác đã thể hiện giá trị văn hoá của con 
 người Việt Nam như sự cởi mở, bao dung, không hẹp hòi, kì thị. Người nước ngoài đến Việt Nam du 
 lịch hay công tác, bị nhiễm COVID-19 đều được đội ngũ y, bác sĩ, chuyên gia y tế điều trị tận tình, 
 chu đáo. Chính phủ cũng đã chỉ thị nghiêm cấm các hành vi phân biệt đối xử, từ chối phục vụ người 
 nước ngoài trong thời gian xảy ra dịch bệnh. Đại sứ Vương quốc Anh tại Việt Nam đã gửi lời cảm ơn 
 chân thành tới Chính phủ và các y, bác sĩ Việt Nam dã hỗ trợ, giúp công dân Anh trong thời gian dịch 
 bệnh. Bằng chính sách tôn trọng đa dạng văn hoá, Việt Nam đã chủ động và có trách nhiệm hợp tác 
 góp phần xây dựng nhận thức sâu dậm trong cộng đồng quốc tế về một dất nước Việt Nam đổi mới 
 thành công. 
Tôn trọng sự đa dạng các dân tộc và các nền văn hoá trên thế giới giúp Việt Nam tạo động lực phát triển 
kinh tế, nhằm hỗ trợ việc cải thiện trình độ sức khỏe và tiêu thụ của dân cư, cũng như tăng cường độ sôi 
nổi của các công việc nghiên cứu khoa học và công nghệ. Tôn trọng sự đa dạng các dân tộc và nền văn hoá 
cũng thúc đẩy sự phát triển của kinh doanh, cộng tác văn hoá và giao lưu quốc tế. Những lợi ích này cũng 
giúp gia tăng sự tôn trọng và quan tâm đến các địa phương, các dân tộc, các nền văn hoá khác nhau trên 
toàn thế giới. Ý nghĩa việc tôn trọng sự đa dạng của các dân tộc và các nền văn hóa trên thế giới 
 Tôn trọng sự đa dạng của 
 các dân tộc và các nền văn 
 hóa trên thế giới sẽ làm 
 cho văn hoá nhân loại 
 thêm phong phú, đặc sắc; 
 tạo nền tảng để các dân 
 tộc trên thế giới giao lưu, 
 học hỏi, hợp tác với nhau; 
 giúp cho các nước có cơ 
 hội vươn lên phát triển, 
 góp phần thực hiện bình 
 đẳng giữa các dân tộc và 
 bảo vệ nền hoà bình trên 
 thế giới. 3. Thực hiện tôn trọng sự đa dạng của các dân tộc và các nền văn hóa trên thế giới 
 Học sinh lớp 8A tranh luận về những việc làm thể hiện Bạn T cho rằng chỉ nên học tập, tiếp 
 tôn trọng sự đa dạng các dân tộc và các nền văn hoá thu văn hoá của các nước phát triển. 
 trên thế giới. L cho rằng: Cần chủ động tìm hiểu nền Với những nước nghèo, lạc hậu, 
 văn hoá của các nước khác để có cách giao tiếp, ứng chậm phát triển thì không có gì đáng 
 xử phù hợp. H đồng tỉnh với L và bổ sung thêm: Nên học tập, không cần tôn trọng. Bạn 
 tích cực giao lưu, học hỏi các nền văn hoá trên thế giới. thân của T phản đối vì cho rằng mỗi 
 Ngược lại, B cho rằng không nên học hỏi các nền văn quốc gia, dân tộc đều đáng được 
 hoá trên thế giới, bởi vì điều này sẽ làm cho mỗi quốc tôn trọng, cho dù khác nhau về trình 
 gia mất đi bản sắc riêng. độ phát triển. 
 Em nhận xét như thế nào về ý kiến của các nhân vật trong mỗi tình huống trên? 
 Ý kiến của H và L đúng, của B không đúng vì Ý kiến của T là không đúng. Vì mỗi quốc gia đều có bản 
 học hỏi các nền văn hóa trên thế giới phải có sắc và giá trị văn hóa riêng, đều có ưu điểm và hạn chế. 
 sự chọn lọc và tiếp thu, cùng với đó phải giữ Do vậy, không nên chê bai, phân biệt bất kì nền văn hóa 
 gìn được bản sắc dân tộc. của một quốc gia nào. Hãy kể về một việc em đã làm thể hiện tôn trọng sự đa dạng của các dân tộc và các 
 nền văn hóa trên thế giới. 
Ngoài giờ học chính khóa bạn Hà tham gia một khoa 
học tiếng Anh trực tuyến với người nước ngoài. Lớp 
học có nhiều thành viên ở các quốc gia với độ tuổi, 
màu da, sở thích, văn hoa khác nhau. Mặc dù vậy, 
mọi người đều thống nhất tuân thủ nguyên tắc của 
lớp học, tôn trong sự khác biệt trên tinh thần khoan 
dung, không kì thị, phân biệt chủng tộc và văn hóa. 
Để vua nâng cao trình độ tiếng Anh vừa nâng tầm 
hiểu biết các thành viên cùng nhau giới thiệu, chia sẻ 
những phong tục tập quan văn hóa độc đạo của dân 
tộc minh và các dân tộc khác trên thế giới Ban và 
cũng sưu tầm đượ nhiều tranh ảnh tư liệu phong chủ THAM GIA CÁC LỚP HỌC TRỰC 
đề gọi thiệu với bạn ba nước ngai và những nét hay, TUYẾN KHÔNG BIÊN GIỚI
nét đẹp của truyền thống dân tộc văn hóa Việt Nam Trách nhiệm của học sinh thực hiện việc tôn trọng sự đa dạng của các dân tộc và các nền văn hóa trên 
thế giới 
 Cùng nhau giới thiệu, chia 
 sẻ những phong tục tập 
 Học sinh cần biết
 Chia sẻ những sưu tầm ảnh, quán, văn hóa độc đáo của 
 tư liệu phong phú để giới dân tộc mình và các dân 
 thiệu với bạn bè nước ngoài tộc khác trên thế giới.
 về nét đẹp truyền thống dân Học sinh cần làm
 tộc, văn hóa Việt Nam.
 Chia sẻ và lắng nghe 
 Học sinh nên những truyền thống văn 
 hóa của các dân tộc khác 
 Tuân thủ quy tắc khi tham gia trên thế giới
 các lễ hội, ẩm thực của các Học sinh nên
 dân tộc trên thế giới LUY N T P Bài tập 1: Em đồng ý hay không đồng ý với nhận định nào 
03 Ệ Ậ dưới đây? Vì sao? 
A. Tất cả các dân tộc tạo nên sự đa dạng và giàu có của Đồng tình. Vì: di sản văn hóa (cả về vật chất và tinh 
những nền văn minh và văn hoá, tạo nên di sản chung thần) của các dân tộc, các nền văn hóa minh trên thế 
của loài người. giới đều là di sản chung của loài người.
 Không đồng tình. Vì: bản sắc, giá trị văn hóa của các 
B. Các dân tộc chỉ thể hiện bản sắc, giá trị văn hoá của 
 dân tộc được thể hiện trên nhiều khía cạnh, nhiều lĩnh 
mình thông qua lễ hội, phong tục, tập quán cổ truyền.
 vực (cả về vật chất và tinh thần).
C. Sự đa dạng về ngôn ngữ và chữ viết sẽ làm cho việc Không đồng tình. Vì: ngôn ngữ, chữ viết cũng là một 
giao lưu giữa các quốc gia khó khăn hơn, do đó, cần phần bản sắc của các quốc gia, dân tộc vì vậy, chúng 
loại bỏ một số ngôn ngữ và thống nhất một loại chung ta cần tôn trọng ngôn ngữ, chữ viết của mỗi quốc gia, 
cho tất cả các quốc gia. dân tộc.
 Đồng tình. Vì: mỗi dân tộc, mỗi nền văn hóa đều có 
D. Không có nền văn hoá lớn và nền văn hoá nhỏ, chỉ 
 những nét đặc trưng riêng về bản sắc, có những nét 
có các nền văn hoá khác nhau.
 đẹp riêng, đánh để chúng ta tôn trọng và học hỏi.
 Đồng tình. Vì: mỗi dân tộc tuy có những đặc trưng 
 riêng về màu da, ngoại hình, tính cách, văn hóa 
E. Nhận xét, đánh giá người khác dựa trên cơ sở sắc tộc 
 song đều bình đẳng với nhau và có quyền được sống 
là không tôn trọng sự đa dạng giữa các dân tộc.
 trong hòa bình, được tự do thể hiện và quy trì những 
 nét đặc trưng riêng. Bài tập 2: Em hãy lấy ví dụ về bản sắc văn hóa của một dân tộc mà em biết và việc tôn trọng bản 
sắc văn hóa dân tộc đó. 
 Khi đi uống trà đạo thì chúng ta nên làm 
 theo quy tắc của người Nhật Bản như 
 quỳ ngối uống trà, sử dụng nguyên liệu 
 chính gốc của họ 
 Ý nghĩa là ta tôn trọng vẻ đẹp của ẩm 
 thực và phong cách thưởng thức của 
 họ từ đó chúng ta tìm hiểu về cách 
 uống trà từ họ. Bài tập 3: Em sẽ làm gì để thể hiện việc tôn trọng sự đa dạng của các dân tộc trong mỗi 
trường hợp dưới đây? 
 Chứng kiến một số bạn - Thông báo cho giáo viên hoặc những 
 trong lớp có lời nói và người điều hành trong lớp.
 - Đề xuất cho giáo viên hay những người 
 hành động thể hiện sự kì Hành 
 điều hành giảng dạy một cuộc thảo luận 
 thị văn hoá giữa các dân động về sự đa dân tộc trong lớp.
 tộc. - Giải thích cho các bạn hiểu về hậu quả 
 của sự kì thị văn hóa giữa các dân tộc.
 Thấy bạn của mình Giải thích cho các bạn hiểu về hành vi của 
 nhận xét không đúng về Hành các bạn là sai, bởi trang phục truyền 
 thống là một biểu trưng của văn hoá, góp 
 trang phục của các dân 
 động phần phản ánh phong tục, tập quán, vẻ 
 tộc khác. đẹp và bản sắc riêng của mỗi dân tộc. Bài tập 4: Em hãy xử lí các tỉnh huống sau: 
 Công ty A kí kết hợp tác với Em hãy nhận xét hành vi của một số nhân 
 một công ty nước ngoài. Khi viên Công ty A. Nếu là đồng nghiệp của 
 các nhân viên của công ty các nhân viên này, em sẽ ứng xử như thế 
 nước ngoài tới làm việc tại nào? 
 Công ty A thì một số nhân 
 viên có ý né tránh tiếp xúc. 
 Hành vi của một số nhân viên Công ty A tránh tiếp 
 xúc với nhân viên của công ty nước ngoài không 
 phải hành vi tốt. Nếu là đồng nghiệp của các nhân 
 viên này, em sẽ ứng xử bằng cách thống nhất và đề 
 nghị họ lập tức thay đổi hành vi của họ để có một 
 môi trường làm việc thân thiện và bền vững.